Grzybica piersi i brodawek sutkowych może być uciążliwym problemem, z którym zmagają się mamy karmiące piersią. Zakażenie grzybicze tego rodzaju najczęściej rozwija się w wyniku infekcji drożdżakiem Candida albicans, co może prowadzić do bólu, swędzenia oraz kłującego dyskomfortu. W artykule przyjrzymy się objawom grzybicy sutka, metodom leczenia, a także podpowiemy, do jakiego lekarza należy się udać, aby uzyskać pomoc.
Kluczowe punkty
- Objawy grzybicy piersi i brodawek: Grzybica może powodować kłujący ból, swędzenie, łuszczenie się skóry oraz zaczerwienienie brodawek. Dziecko może mieć pleśniawki i afty w jamie ustnej.
- Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy: Wilgotne wkładki laktacyjne, antybiotyki oraz brak odpowiedniej higieny piersi mogą zwiększać ryzyko rozwoju zakażenia grzybiczego.
- Leczenie grzybicy: Leczenie obejmuje zarówno matkę, jak i dziecko, z użyciem maści przeciwgrzybiczych, pędzlowania jamy ustnej dziecka Nystatyną oraz, w cięższych przypadkach, doustnych leków przeciwgrzybiczych.
- Profilaktyka i zapobieganie: Regularna higiena, częste zmienianie wkładek laktacyjnych oraz wietrzenie piersi po karmieniu mogą pomóc zmniejszyć ryzyko rozwoju grzybicy.
Objawy grzybicy piersi i brodawek
Grzybica piersi może objawiać się na różne sposoby, a intensywność objawów zależy od stopnia zakażenia. Do najczęstszych objawów grzybicy brodawek i piersi zalicza się:
- Ból i pieczenie – Mamy karmiące piersią mogą odczuwać kłujący ból zarówno podczas karmienia dziecka, jak i pomiędzy karmieniami. Często opisywany jest jako pieczenie lub kłucie promieniujące w głąb piersi.
- Swędzenie – Brodawki sutkowe mogą swędzieć, co jest jednym z typowych objawów grzybicy.
- Łuszczenie się skóry – Skóra brodawek sutkowych może się łuszczyć, co może wskazywać na rozwój infekcji grzybiczej.
- Zaczerwienienie i ból brodawek – Brodawki mogą stać się bolesne i zaczerwienione.
- Białe plamy na błonie śluzowej jamy ustnej dziecka – Dziecko może mieć pleśniawki, które często towarzyszą zakażeniom grzybiczym u matki. Obecność pleśniawek w jamie ustnej dziecka może być sygnałem, że doszło do zakażenia.
Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy piersi
Grzyb Candida albicans rozwija się w ciepłych i wilgotnych miejscach, a brodawki sutkowe, zwłaszcza u mam karmiących piersią, mogą stworzyć idealne warunki do rozwoju grzybów. Rzadkie zmienianie wkładek laktacyjnych oraz noszenie wilgotnych wkładek sprzyja namnażaniu drożdżaków.
Do innych czynników ryzyka należą:
- Antybiotyki – Stosowanie antybiotyków może zniszczyć naturalną florę bakteryjną, co ułatwia rozwój grzybów.
- Niedostateczna higiena – Należy pamiętać o regularnym myciu rąk i przemywaniu brodawek delikatnym mydłem, zwłaszcza po każdym karmieniu.
- Zakażenia w jamie ustnej dziecka – Jeśli dziecko ma pleśniawki, może przenosić zakażenie na matkę podczas ssania piersi.
Jak rozpoznać grzybicę sutka?
Grzybicę sutka rozpoznaje się na podstawie wywiadu lekarskiego oraz oceny objawów klinicznych. Jeśli kobieta odczuwa kłujący ból w piersiach, który nasila się podczas karmienia lub po jego zakończeniu, a jednocześnie zauważa zaczerwienienie, łuszczenie się skóry lub białe plamy w jamie ustnej dziecka, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Leczenie grzybicy piersi i brodawek
Leczenie grzybicy piersi i brodawek sutkowych musi obejmować zarówno matkę, jak i dziecko, ponieważ zakażenie grzybicze nie ustąpi samoistnie. Wymaga to zastosowania leków przeciwgrzybiczych, które są niezbędne do zwalczenia infekcji. Najczęściej stosowaną metodą jest miejscowe użycie maści przeciwgrzybiczych, takich jak Clotrimazolum, które należy nakładać na brodawki sutkowe 3-4 razy dziennie po każdym karmieniu. W przypadku dziecka, jeśli stwierdzi się obecność pleśniawek, stosuje się Nystatynę do smarowania jamy ustnej, co można wykonywać nawet 4 razy dziennie. Dobrze sprawdzają się także inne, dostępne w aptekach leki na choroby skóry. W cięższych przypadkach, gdy infekcja dotyka kanalików mlecznych, lekarz może przepisać doustne leki przeciwgrzybicze, które pomogą zwalczyć infekcję od wewnątrz. Ważne jest, aby leczenie objęło zarówno matkę, jak i dziecko, ponieważ grzybica może łatwo przenosić się podczas karmienia piersią, co utrudnia jej zwalczenie bez kompleksowej terapii.
Jak zapobiegać grzybicy brodawek?
Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju grzybicy piersi i brodawek, istotne jest, aby dbać o higienę. Regularne mycie rąk, piersi i brodawek delikatnym mydłem, zwłaszcza po każdym karmieniu, pomaga zapobiegać infekcjom. Kluczowe jest również częste zmienianie wkładek laktacyjnych, ponieważ wilgotne wkładki sprzyjają rozwojowi grzybów. W miarę możliwości należy unikać stosowania antybiotyków, które mogą zaburzać naturalną florę bakteryjną, co sprzyja zakażeniom grzybiczym. Po karmieniu warto pozostawić piersi odsłonięte, aby mogły naturalnie wyschnąć, co ogranicza rozwój drożdżaków. Ponadto, należy zwracać uwagę na objawy u dziecka, takie jak obecność pleśniawek w jamie ustnej. Białe plamy w jamie ustnej dziecka mogą świadczyć o infekcji grzybiczej, dlatego w przypadku ich pojawienia się konieczna jest konsultacja z pediatrą.
Do jakiego lekarza udać się z grzybicą brodawek
W przypadku podejrzenia grzybicy piersi lub brodawek sutkowych warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. W pierwszej kolejności można udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który w początkowej fazie infekcji oceni objawy i zaleci odpowiednie leczenie, najczęściej przepisać maści lub preparaty przeciwgrzybicze. W bardziej zaawansowanych przypadkach lub w sytuacji, gdy leczenie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, pomocny może być ginekolog. Ten specjalista, zajmujący się zdrowiem kobiet, dokładnie oceni stan piersi oraz brodawek i dobierze odpowiednie leczenie dostosowane do potrzeb matki karmiącej. Warto również rozważyć konsultację z doradcą laktacyjnym, który pomoże w prawidłowym przystawieniu dziecka do piersi. Taka konsultacja może nie tylko złagodzić ból, ale także poprawić efektywność karmienia, co ma znaczenie w przypadku problemów związanych z grzybicą.
Preparaty
Podsumowanie
Grzybica piersi i brodawek sutkowych to poważny problem, który może negatywnie wpłynąć na komfort karmienia piersią. Zrozumienie objawów i szybkie podjęcie leczenia są kluczowe, aby uniknąć powikłań i zapewnić zdrowie zarówno matce, jak i dziecku. Warto pamiętać o odpowiedniej higienie, regularnym zmienianiu wkładek laktacyjnych oraz o szybkim zasięgnięciu porady lekarskiej w przypadku wystąpienia objawów grzybicy.
Bibliografia:
- Gajewski, A. (2012). Grzybica i jej leczenie. Warszawa: PZWL.
- Kowalska, M. (2020). Karmienie piersią a zdrowie matki i dziecka. Kraków: Wydawnictwo Medyczne.
- Nowak, E. (2015). Infekcje grzybicze u dzieci i dorosłych. Poznań: Wydawnictwo Medyczne.
