Preparaty z witaminami, mikroelementami
Witaminy
Witaminy należą do niskocząsteczkowych związków organicznych, występujących w organizmie w bardzo niewielkiej ilości. Jednak te „niewielkie ilości” mają decydujący wpływ na przebieg wielu procesów metabolicznych oraz utrzymanie homeostazy całego organizmu. Nie pełnią one funkcji energetycznych i odżywczych, mają działanie jedynie regulacyjne. Niektóre z nich zaliczamy do endogennych (witaminy z grupy A oraz D), czyli syntezowanych przez człowieka, inne – do egzogennych, czyli tych, które musimy pozyskać wraz z pożywieniem. Wyjątek stanowi tutaj witamina D – jej prekursorem jest cholesterol, który pod wpływem promieniowania UV przekształca się w nią. Tak jak skutki nadmiaru poszczególnych witamin są mało zauważalne, ich niedobór może mieć poważne konsekwencje dla naszego organizmu.
Najpierw warto jest ustalić przyczynę niedoboru danej witaminy. Jeśli u jej podłoża leży inna, poważniejsza choroba, zwykła suplementacja nie wystarczy. Złe wchłanianie witamin może być spowodowane konkretnymi chorobami. Najczęściej związane są one z kondycją kosmków jelitowych, których zadaniem jest pobieranie substancji pokarmowych do krwi. Ich nieprawidłowa praca (spowodowana na przykład występowaniem zespołu złego wchłaniania, zespołu jelita drażliwego, przewlekłym zapaleniem jelit czy chorób genetycznych, takich jak zespół Leśniowskiego-Crohna), może być przyczyną nieprawidłowego poziomu witamin we krwi.
Jeżeli u podłoża niedoborów nie leży żadna z chorób upośledzających wchłanianie, możemy je usprawnić, stosując różnorodną, zbilansowaną dietę oraz, w miarę możliwości, ograniczając przyjmowanie niektórych leków czy używek, takich jak papierosy czy alkohol.
Mikroelementy
Oprócz witamin szczególną rolę w procesach metabolicznych i utrzymaniu stanu homeostazy organizmu człowieka pełnią mikroelementy. Zaliczamy do nich wiele pierwiastków chemicznych występujących w organizmie w bardzo niewielkich ilościach (umownie stanowią poniżej 0,01% suchej masy ciała). Są to na przykład żelazo, bor, chrom, cynk, fluor, jod, mangan, molibden, miedź, kobalt oraz selen.
Każdy z nich jest niezwykle ważny w regulacji procesów przebiegających w organizmie, lecz na pewno powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na funkcje pełnione przez żelazo. Jest ono bowiem składnikiem hemoglobiny – białka umożliwiającego transport tlenu we krwi. Wraz z miedzią bierze również udział w produkcji erytrocytów (czerwonych krwinek). Jest to również składnik kwasów nukleinowych, białek i enzymów.
Jak w przypadku witamin, niedobór (bądź nadmiar) poszczególnych mikroelementów niekorzystnie wpływa na stan naszego organizmu. Warto jest wykonywać systematyczne badania kontrolne krwi, aby monitorować stan ilościowy poszczególnych pierwiastków w naszym ciele i rozpocząć ich ewentualną suplementację.
Suplementy a leki
W zależności od przyczyny i rozmiaru niedoboru (bądź nadmiaru) danej substancji, możemy wybierać między suplementami diety i lekami. Poważne niedobory (bądź te spowodowane konkretnymi chorobami) powinno się skonsultować z lekarzem, po czym rozpocząć terapię lekową. Preparaty te zawierają nie tylko dane witaminy czy mikroelementy, ale również substancje ułatwiające ich wchłanianie czy spowalniające postęp choroby. Suplementy diety uzupełniają ją jedynie o składniki, których w niej brakuje – nie wpływają na jakość ich wchłaniania w naszym organizmie.