Melisę znajdziemy w większości polskich domów w szafce z herbatami — delikatny smak i unikalne właściwości sprawiają, że chętnie sięgamy po nią w stanach łagodnego napięcia nerwowego. Czy ten uspokajający napar może być jednak stosowany przez każdego i to bez ograniczeń? Jak prawidłowo parzyć herbatę z melisy, aby pozytywnie wpłynęła na funkcjonowanie organizmu? Tłumaczymy to w poniższym artykule — zapraszamy do lektury!
Kluczowe punkty
- Melisa relaksuje, sprzyja redukcji stresu, poprawia jakość snu i wspomaga funkcjonowanie układu trawiennego.
- Można stosować ją pomocniczo w łagodzeniu napięcia nerwowego, bezsenności oraz przy bólach głowy.
- Kobiety w ciąży, rodzice małych dzieci, a także osoby przyjmujące na stałe leki obniżające ciśnienie przed podaniem melisy powinny skonsultować się z lekarzem.
- Przedawkowanie melisy nie jest groźne, ale może prowadzić do nadmiernej senności, znacznego obniżenia ciśnienia krwi czy reakcji alergicznych, dlatego ważne jest umiarkowane spożycie.
Melisa lekarska — co to za zioło?
Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) pochodzi najprawdopodobniej z rejonu basenu Morza Śródziemnego — jej właściwości doceniane były już w starożytności, a średniowieczni mnisi wykorzystywali ją do przyrządzania wzmacniających eliksirów. A jak wygląda melisa? Ma charakterystyczne, pokarbowane listki, które po lekkim potarciu wydzielają cytrynowy aromat. Stosunkowo prosta uprawa sprawia, że obecnie może być sadzona w Polsce — zarówno w ogrodzie, jak i na balkonie. Aby zapewnić melisie jak najlepsze warunki wzrostu, warto regularnie przycinać roślinę, a listki dodawać do wody i nadać jej przyjemny, lekko odświeżający smak.
Co wpływa na właściwości lecznicze melisy?
Naturalne herbaty ziołowe kupimy nie tylko w zwykłych spożywczakach czy sklepach zielarskich. Znajdziemy je również w aptekach, ale tam szeroki wybór preparatów bogatych w melisę będzie dużo większy. Możemy wybierać m.in. spośród naturalnych suszy, olejków eterycznych bądź też ziołowych tabletek na uspokojenie. Dzieje się tak, ponieważ melisa ma bogaty skład chemiczny, który przyczynia się z kolei do jej licznych właściwości — związanych nie tylko z działaniem relaksacyjnym.
Roślina ta zawiera kwasy fenolowe, a także flawonoidy o silnym działaniu przeciwutleniającym. Naturalne olejki eteryczne sprawiają, że bywa również nazywana cytrynowym zielem, ponieważ roztacza charakterystyczną woń, która sprzyja aromaterapii. To właśnie bioaktywne związki sprawiają, że melisa od wieków wykorzystywana jest w ziołolecznictwie jako środek, który nie tylko łagodzi stres i działa na problemy ze snem.
Herbata z melisy a właściwości uspokajające
Dzięki związkom chemicznym, do których zaliczymy cytral, citronellalę i apigeninę, melisa uspokaja, sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu układu nerwowego, a także pomaga w redukcji stresu. Substancje zawarte w roślinie wpływają na receptory w mózgu, które następnie regulują aktywność neuronów i prowadzą do zmniejszonej symulacji, co przekłada się na wyciszenie.
Melisa na uspokojenie rekomendowana jest w stanach łagodnego skołatania nerwów. Sięgajmy po nią, gdy chcemy wspomóc odprężenie organizmu w stresujących sytuacjach. Warto pamiętać jednak o systematyczności sporządzania herbatek — wypicie jednej filiżanki ziół raz w tygodniu może nie wywołać pożądanego efektu.
Picie herbaty z melisy to również popularny sposób na walkę z bezsennością. Wtedy najlepiej przyrządzić napar na noc i spożyć go około 30-60 minut przed snem. Aby zmaksymalizować efekty, zadbajmy o holistyczne wyciszenie — zrezygnujmy z oglądania telewizji i nie jedzmy ciężkostrawnej kolacji. Zamiast tego możemy wykonać odprężające ćwiczenia oddechowe, które wzmocnią właściwości prozdrowotne herbatki.
A czy melisa obniża ciśnienie tętnicze krwi? Może ona wspomóc ten proces, co wynika właśnie z właściwości wyciszających. Korzystny wpływ na układ nerwowy redukuje napięcie, a to przyczynia się do poprawy przepływu krwi i regulacji ciśnienia. Oczywiście należy pamiętać, że melisa nie jest lekiem stosowanym w schorzeniach kardiologicznych — jeśli niepokojące objawy nie ustępują, należy zgłosić się do specjalisty.
Kiedy warto parzyć i pić melisę?
Kiedy zaleca się picie melisy? Wiele osób myśli, że tę roślinę wyróżnia jedynie działanie uspakajające. Okazuje się jednak, że związki o silnych właściwościach przeciwutleniających i przeciwzapalnych wspierają funkcjonowanie organizmu na wielu poziomach. Napar z melisy warto pić, gdy chcemy zatroszczyć się o piękną i zdrową skórę — antyoksydanty chronią komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Melisa może być stosowana również w przypadku problemów z układem pokarmowym, stymuluje wydzielanie soków trawiennych oraz działa żółciopędnie. Sięgajmy po nią także, gdy chcemy zadziałać rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, aby załagodzić skurcze, nudności i ból brzucha.
Prozdrowotne właściwości melisy sprawiają, że warto ją pić również przy bólach głowy (np. o podłożu migrenowym, stresowym lub trawiennym). Można stosować poza tym olejki eteryczne wykorzystywane do masażu skroni, co przyniesie dodatkową ulgę. Trzeba mieć na uwadze, że skuteczność melisy będzie się różnić w zależności od indywidualnych dolegliwości. W przypadku przewlekłych zawrotów i bólu głowy zawsze trzeba skorzystać z konsultacji lekarskich, aby ustalić odpowiednie leczenie i sprawdzić, czy melisa jest bezpieczna w przypadku konkretnie zdiagnozowanych chorób.
Kiedy zatem warto stosować melisę? Jej cenne właściwości wspierają prawidłową pracę m.in. układu nerwowego i pokarmowego, więc warto wykorzystywać podczas łagodzenia objawów:
- napięcia nerwowego, stresu i bezsenności;
- bólu głowy;
- problemów trawiennych.
Tip: w ofercie Apteka Rosa znajdziesz szeroki wybór preparatów na skurczowe bóle brzucha.
Jak prawidłowo parzyć napar i ile można pić melisy dziennie?
Do parzenia naparu można używać zarówno świeżych, jak i suszonych liści melisy. Te pierwsze warto zebrać przed kwitnieniem, gdyż wtedy zawierają najwięcej cennych olejków eterycznych. Aby ułatwić sobie sam proces przygotowywania ziół, sięgnijmy po gotowe mieszanki suszu dostępne w aptekach.
Zaleca się stosowanie 1-2 łyżeczki suszonych liści melisy na filiżankę wrzącej wody. Następnie należy odczekać około 5-10 minut — warto pamiętać, że im dłuższy proces parzenia, tym napar będzie mocniejszy i bardziej aromatyczny. Gdy decydujemy się na wykorzystanie świeżych liści, zwiększmy ich liczbę do 3-4 łyżeczek. Możemy skorzystać także z prostych w przygotowaniu herbatek w saszetkach — wtedy wystarczy zapoznać się z instrukcją zawartą na opakowaniu.
Z jaką częstotliwością warto pić melisę? Przede wszystkim należy postawić na regularność. Gdy zależy nam na złagodzeniu bezsenności i bólu głowy, serwujmy herbatkę wieczorami. Jeżeli objawy bólowe utrzymują w ciągu dnia, a my chcemy dodatkowo zredukować stres lub nieprzyjemne objawy trawienne, postarajmy się parzyć melisę w ciągu dnia — rano i po południu.
Choć melisa uspokaja i uchodzi za bezpieczne ziele, powinniśmy pamiętać także o zachowaniu umiaru. Herbatkę możemy pić 2-3 razy dziennie — warto obserwować reakcję organizmu i dostosować ilość spożywanego naparu do swoich indywidualnych potrzeb.
Melisa w ciąży — czy jest bezpieczna?
Kobiety w ciąży muszą mieć na uwadze, że podczas 9. miesięcy oczekiwań na narodziny maluszka część ziół nie jest zalecana do spożycia. To właśnie dlatego tak ważne jest, aby przed stosowaniem melisy w ciąży skonsultować się z lekarzem. Dysponujemy niewieloma badaniami, które pokazywałyby wpływ tej rośliny na przebieg ciąży i rozwój płodu.
Gdy przyszła mama jest zestresowana, na ogół nie ma przeciwwskazań do spożywania umiarkowanych ilości naparu. Melisa słynie ze swoich właściwości uspokajających, więc warto przy jej pomocy redukować okołociążowe napięcie. Brak jednoznacznych dowodów, że odprężające herbatki mogą wstrzymać skurcze macicy w trakcie akcji porodowej, zaleca się jednak, aby w 9. miesiącu ciąży kobiety ograniczyły picie melisy do minimum.
Czy melisa dla dzieci jest bezpieczna?
Przed podaniem jakichkolwiek ziół pociesze, zawsze należy skonsultować się z lekarzem. To pediatra najlepiej oceni, czy w danym momencie melisa jest bezpieczna dla dziecka. Jej delikatne właściwości mogą przynieść korzyści związane z redukcją napięcia, ale zawsze należy zachować szczególną ostrożność i nie podejmować samodzielnych decyzji bez zaczerpnięcia fachowej porady od specjalisty.
Herbatka z melisy a przeciwwskazania
Wszechstronne właściwości i zastosowanie melisy mogą sugerować, że spożywanie tych ziół jest odpowiednie dla każdego. Trzeba mieć jednak świadomość, że istnieją pewne przeciwwskazania i sytuacje, w których ich stosowanie może nie być zalecane.
Melisa nie jest zalecana osobom z naturalnie niskim ciśnieniem, ponieważ uspokajające napary mogą prowadzić do jego nadmiernego obniżenia, powodując tym samym zawroty głowy, osłabienie czy też zmęczenie. Przed spożyciem melisy warto również pamiętać o możliwych interakcjach z lekami — nie należy jej łączyć w szczególności z preparatami uspokajającymi, na tarczycę oraz ze środkami obniżającymi ciśnienie krwi.
Czy melisę da się przedawkować? Skutki uboczne
Melisa lekarska to roślina powszechnie uważana za bezpieczną, a jej przedawkowanie nie jest na szczęście bardzo groźne. Trzeba mieć jednak na uwadze, że spożywana w nadmiarze może prowadzić do nieprzyjemnych skutków ubocznych takich jak:
- nadmierna senność i zmęczenie;
- znaczne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi;
- reakcje alergiczne;
- zakłócenia snu;
- problemy żołądkowo-jelitowe.
Ważne jest, aby obserwować reakcje organizmu na melisę. Jeśli wystąpią jakiekolwiek niepożądane objawy, należy zawsze zmniejszyć dawkę lub przerwać stosowanie i skonsultować się z lekarzem.
Preparaty zawierające melisę lekarską
Podsumowanie
Pomaga w walce ze stresem, łagodzi dolegliwości żołądkowe, a do tego jest tania i powszechnie dostępna — to właśnie dlatego melisa cieszy się tak dużą popularnością i znajdziemy ją w niemal każdej domowej apteczce. Prawidłowo zaparzone ziółka mogą przyczynić się do poprawy samopoczucia, warto pamiętać jedynie, aby serwować je z umiarem tak, by cieszyć się z efektów bez nieprzyjemnych skutków ubocznych, a wszystkie wątpliwości zawsze omawiać z lekarzem lub farmaceutą.
Najczęściej zadawane pytania na temat działania melisy
Ile razy na dobę pić melisę?
Napar z melisy należy pić około 2-3 razy w ciągu dnia w zależności od indywidualnych potrzeb.
Jaka maksymalna dawka melisy jest bezpieczna?
Nie zaleca się przekraczania 3 filiżanek naparu dziennie. Nadmierne spożycie większych ilości melisy nie jest bardzo niebezpieczne, ale trzeba pamiętać o działaniach niepożądanych takich jak nadmierna senność czy problemy jelitowe, które mogą pojawić się w przypadku przedawkowania.
Czy melisa działa cały czas?
Melisa działa przez kilka godzin po spożyciu, więc najlepiej serwować ją w regularnych odstępach czasu, aby utrzymać najlepsze efekty.
Komu zaleca się picie melisy?
Melisa to popularny, naturalny środek, który sprzyja relaksacji. Zaleca się ją osobom cierpiącym na stres, problemy ze snem, trawieniem oraz tym, którzy szukają naturalnego sposobu na odprężenie.
Czy melisę można podawać od czwartego miesiąca życia?
Nie zaleca się podawania melisy niemowlętom poniżej pierwszego roku życia bez konsultacji z pediatrą. Brak bowiem wystarczających badań dotyczących jej bezpieczeństwa u bardzo małych dzieci.