Skóra niemowlaka jest szczególnie delikatna oraz podatna na podrażnienia. Stąd tak ważna jest odpowiedna pielęgnacja. Niewłaściwa higiena może doprowadzić do odparzeń pieluszkowych, które są jednymi z najczęściej występujących dolegliwości u najmłodszych. Jak zadbać o pupę niemowlaka? Jak dobrać odpowiednie leki, kosmetyki do pielęgnacji? Co stosować, gdy dojdzie do odparzenia pieluszkowego? Kiedy należy skonsultować się z lekarzem pediatrą? O tym przeczytacie w poniższym wpisie.
Odparzenia i pieluszkowe zapalenie skóry
Długotrwały kontakt skóry z rozkładającym się moczem lub kałem jest częstą przyczyną odparzeń pieluszkowych u dzieci. Zwykle mają postać czerwonych plam w okolicy pupy oraz pachwin. Zmianom często towarzyszą obrzęki oraz zmiany skórne w postaci krostek. Wśród innych przyczyn odparzeń pieluszkowych wymienia się również:
- stosowanie niewłaściwych kosmetyków,
- rzadkie mycie okolic intymnych,
- upały,
- biegunki.
Odparzenia pieluszkowe powodują pieczenie i ból u dzieci, co z kolei może przełożyć się na rozdrażnienie oraz zwiększoną płaczliwość.
W przypadku, gdy nie zostaną podjęte odpowiednie kroki w kierunku złagodzenia odparzeń, może dojść do nadkażenia przez bakterie lub grzyby. W dalszej konsekwencji dochodzi do rozwoju stanu zapalnego, objawiającego się między innymi gorączką czy też pojawieniem się pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym. Dochodzi do powstania tzw. pieluszkowego zapalenia skóry.
Jak leczyć pieluszkowe zapalenie skóry?
Pieluszkowe zapalenie skóry wymaga konsultacji lekarskiej i często zastosowania leków dostępnych z przepisu lekarza, na receptę. Wśród nich wymienia się między innymi leki przeciwgrzybicze, leki przeciwalergiczne, a także leki o działaniu przeciwzapalnym – glikokortykosteroidy.
Jak zapobiegać odparzeniom pieluszkowym? Co stosować na odparzoną i piekącą skórę u dzieci? Zasady codziennej pielęgnacji pupy dziecka
Na wstępie zaznaczmy, że każde dziecko jest inne. To co sprawdza się u jednego niemowlaka, niekoniecznie może być właściwe dla innego malucha. Dzieci mogą mieć różne skłonności do powstawania podrażnień i mogą wymagać innego podejścia do codziennej pielęgnacji. Zacznijmy jednak od rodzaju pieluch. W pierwszych latach życia większość rodziców korzysta z pieluch jednorazowych, tzw. pampersów. Na rynku jest wiele firm oferujących różnego rodzaju pieluchy. Ich właściwy dobór niekoniecznie jest oczywisty. Z różnych względów, często natury indywidualnej, pieluchy jednorazowe mogą powodować alergie, podrażnienia. Ponadto, pampersy nie zapewniają pełnej wentylacji skóry pupy niemowlaka. Coraz większą popularność zyskują pieluszki wielorazowe, które w odróżnieniu od pampersów są bardziej miękkie i oddychające, często wykonane z naturalnych materiałów. Poza tym są również bardziej przyjazne dla środowiska oraz ekologii. Skóra niemowlaka jest cieńsza w porównaniu do skóry osoby dorosłej. Ponadto, delikatny i cienki naskórek nie stanowi bariery ochronnej, szybko wysycha, przez co skóra maluszka łatwiej ulega uszkodzeniom. Dlatego też jest dużo bardziej podatna na podrażnienia, które może wywołać mocz czy też stolec. By zapewnić odpowiednią higienę należy często zmieniać pieluchy – po oddaniu moczu przez dziecko (co około 3 godziny) oraz po każdej kupie maluszka. W przypadku stosowania pieluch jednorazowych, które jak już wspomniano nie zapewniają wystarczającej wentylacji skóry pupy dzieci, warto kilka razy dziennie wietrzyć pupę malucha. Jest to szczególnie istotne w okresie letnim, gdy temperatura otoczenia jest wyższa. Przy zmianie pieluszki należy przemyć skórę przegotowaną wodą lub użyć chusteczek nawilżanych. Jeżeli chodzi o chusteczki nawilżane, należy zwrócić uwagę na ich skład. Najlepiej, gdy ich głównym składnikiem jest woda. Myjąc pupę dziecka należy pamiętać o zachowaniu kierunku od góry do dołu, tak aby nie przenosić bakterii z odbytu do cewki moczowej czy też pochwy u dziewczynek.
Czym smarować pupę dziecka by uchronić ją od podrażnień? W aptekach i drogeriach są dostępne różne maści, kremy czy też zasypki do tego przeznaczone. Różnią się one przede wszystkim składem i to on decyduje o ich przeznaczeniu. Produkty przeznaczone do pielęgnacji skóry pupy dzieci można podzielić na te, które są przeznaczone do codziennego użytku oraz te, po które sięgamy w przypadku podrażnienia skóry czy też odparzenia. W przypadku, gdy dziecko nie wykazuje skłonności do podrażnień i odparzeń wystarczy raz lub kilka razy dziennie posmarować skórę przy zmianie pieluszki, tak aby zapewnić warstwę oddzielającą skórę od możliwego szkodliwego działania moczu czy też kału. Ponadto, ograniczamy w ten sposób także proces macerowania i nawilgania skóry. W codziennej pielęgnacji dobrze sprawdzą się maści, kremy, zasypki przeznaczone do smarowania pupy o prostym, naturalnym składzie, bez konserwantów oraz substancji zapachowych. Wśród kluczowych składników warto zwrócić uwagę na substancje o działaniu łagodzącym, kojącym, przeciwzapalnym, nawilżającym oraz przyspieszającym regeneracje naskórka, takie jak alantoina i panthenol, witamina E, witamina F, olej z awokado. W codziennej pielęgnacji dobrze sprawdzą się również preparaty na bazie lanoliny, wazeliny, oleju lnianego oraz oleju ze słodkich migdałów, które pokrywają naskórek warstwą tłuszczową, zapobiegając utracie wody. Ponadto, olej lniany i olej ze słodkich migdałów natłuszczają, nawilżają i przyspieszają regenerację skóry oraz zmniejsza wpływ niekorzystnego działania czynników zewnętrznych. Wielonienasycone egzogenne kwasy tłuszczowe zawarte w oleju lnianym normalizują funkcje skóry i przyśpieszają jej regenerację. Działanie to jest uwarunkowane obecnością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych: kwasu linolowego i kwasu linolenowego. Kwasy te wpływają również korzystnie na utrzymanie i regenerację naturalnej bariery skóry. oraz pomagają odbudować płaszcz lipidowy.
Co w sytuacji, gdy dojdzie do powstania odparzenia pieluszkowego? Co stosować na piekącą i odparzoną skórę dziecka?
Preparaty przeznaczone do stosowania na odparzenia pieluszkowe zawierają w swoich składach substancje o działaniu ściągającym, wysuszającym, często również substancje działające przeciwzapalnie i antyseptycznie. Większość z nich jest przeznaczona do stosowania krótkotrwałego, ponieważ przy długotrwałej aplikacji może dojść do zaburzenia funkcjonowania naturalnej flory bakteryjnej. Wśród głównych substancji wchodzących w skład maści, kremów na odparzenia pieluszkowe wymienia się tlenek cynku, ichtiol, wyciąg płynny z kłącza pięciornika (Tormentillae extractum fluidum).
Wybierając maści, kremy do smarowania pupy niemowląt należy zwrócić uwagę na obecność w składzie kwasu bornego. Jest to składnik potencjalnie toksyczny – o działaniu kancerogennym i nie powinien być stosowany u dzieci poniżej 3 roku życia. Kwas borny często wchodzi w skład maści robionych w aptece – na mocne odparzenia i jest obecny w preparacie – Tormentiol. Preparaty te nie powinny być stosowane u niemowląt do pielęgnacji pupy.
Podsumowując, skóra noworodków i niemowląt jest szczególnie delikatna i podatna na podrażnienia. Wynika to z jej budowy – braku właściwej warstwy ochronnej. Z tego powodu należy zwrócić szczególną uwagę na pielęgnację skóry maluszków. Należy pamiętać o częstej zmianie pieluchy, wietrzeniu pupy oraz o przemywaniu skóry wodą W aptekach są dostępne różne preparaty przeznaczone do codziennej pielęgnacji oraz te o mocniejszym działaniu, które są stosowane w przypadku powstania odparzeń pieluszkowych, podrażnień oraz zaczerwienienia. Preparaty te różnią się składem i przeznaczeniem, a także częstotliwością stosowania. W przypadku skóry, która nie jest skłonna do podrażnień wystarczy posmarować pupę krem ochronnym raz dziennie. By wybrać odpowiedni produkt do pielęgnacji pupy naszej pociechy warto zasięgnąć rady farmaceuty w aptece, który w oparciu o przeprowadzony wywiad pozna nasze potrzeby i pomoże dobrać odpowiednią maść, krem czy też zasypkę.
