Co oznacza kołatanie serca? Kiedy kołatanie serca jest niebezpieczne?

Kołatanie serca, określane palpitacjami serca, jest nieprzyjemnym i niepokojącym objawem, który może pojawiać się u pacjentów w różnym wieku. Często zmagają się z nim osoby zestresowane, jednak może towarzyszyć również poważnym schorzeniom, w tym między innymi problemom kardiologicznym i zaburzeniom hormonalnym.

Nie każde kołatanie serca stanowi powód do paniki, jednak jednocześnie żaden z takich objawów nie powinien być lekceważony, nawet jeśli jego przyczyna wydaje sięprozaiczna. Uczucie nienaturalnego rytmu serca w niektórych przypadkach może być alarmującym objawem, który wskazuje, że pacjent wymaga niezwłocznej opieki medycznej. W wielu przypadkach jednak palpitacje pojawiają się w związku ze stylem życia danej osoby czy nawet jej dietą. Co jeszcze warto wiedzieć o kołataniu serca i jakie objawy mogą mu towarzyszyć? Jakie mogą być przyczyny kołatania serca i kiedy koniecznie należy omówić problem z lekarzem? Informacje na ten temat zebraliśmy poniżej.

Czym jest kołatanie serca?

Prawidłowy rytm bicia serca człowieka wynosi 60–100 uderzeń na minutę, a skurcze i rozkurcze serca następują cyklicznie w określonych odstępach czasu. Zdarza się jednak, że z różnych przyczyn praca serca odbiega od wartości książkowych, a wówczas wymaga to sprawdzenia. Kołatanie serca, określane często również jako palpitacje serca, to odczucie subiektywne związane z nienaturalną pracą serca. Może występować u pacjentów w różnych sytuacjach, w tym niekoniecznie jako objaw zmęczenia po aktywności fizycznej, ale często również w spoczynku, nie mając nic wspólnego z aktywnością.

Zazwyczaj pacjent nie odczuwa swojego bicia serca – dopiero skupiając się na jego rytmie czy przykładając dłoń do klatki piersiowej, można poczuć, jak serce tłoczy krew. W przypadku kołatania pacjent odczuwa pracę swojego serca i jest to uczucie nienaturalne i niepokojące. Często palpitacje określane są jako nagłe przyspieszenie bicia serca czy po prostu jako mocniejsze bicie serca. Niektórzy wspomnianą dolegliwość opisują również jako nieprzyjemne drżenie serca. Warto wiedzieć, że objaw ten może mieć wiele przyczyn, w tym zarówno prozaicznych, jak i poważnych.

Kołatanie serca – objawy

Pacjenci różnie opisują palpitacje serca. Zdarza się, że objaw ten pojawia się w czasie aktywności, ale do rzadkości nie należy również kołatanie serca w spoczynku, w tym nawet nieprzyjemne kołatanie serca w pozycji leżącej czy w czasie snu. Zdarza się, że uczuciu kołatania serca towarzyszą inne objawy. Można do nich zaliczyć zawroty głowy, ból głowy, problemy z koncentracją, a nawet ogólne osłabienie organizmu.

Jeśli u pacjenta występują niepokojące objawy kołatania serca, najlepiej skonsultować się z lekarzem, który będzie szukał przyczyny problemu. Lekarz może zalecić pacjentowi między innymi wykonanie badania EKG lub echo serca. Zdarza się też, że zaleca się monitorowanie pracy serca przez całą dobę bądź przez dłuższy, ustalony przez lekarza czas. Jeśli będą ku temu wskazania, zasadne może być też skierowanie pacjenta na inne badania, np. koronarografię.

Najbardziej prawdopodobne przyczyny kołatania serca

Przyczyn kołatania serca może być wiele, w tym zarówno te prozaiczne, które łatwiej wyeliminować ze swojej codzienności, jak i te bardziej poważne, w tym również świadczące o poważnych zaburzeniach zdrowotnych. Jeśli chodzi o przyczyny kołatania serca, najczęściej mowa o stresie i nadmiernym napięciu emocjonalnym. Praca serca jest ściśle powiązana z samopoczuciem psychicznym. Przykładowo mocniejsze bicie serca odczuwamy, gdy na coś oczekujemy, czegoś się boimy, czymś się denerwujemy lub czymś się bardzo ekscytujemy. Podobnie jest z kołataniem serca – może występować przy stanach lękowych oraz przy napadach paniki. Nie jest rzadkością również w przypadku nerwicy, poza tym niejednokrotnie pojawia się przy depresji. Osoby żyjące w permanentnym stresie często odczuwają nieprzyjemne kołatanie serca w nocy, które potrafi wręcz wybudzać ze snu i utrudniać zasypianie.

Stres i emocje to jednak niejedyne przyczyny, które mogą odpowiadać za kołatanie serca. Nie bez znaczenia w przypadku problemów z kołataniem serca jest też dieta i styl życia pacjenta. Do kołatania serca często dochodzi np. u pacjentów z niedoborami potasu. Nie można zapominać, że na serce mają też wpływ takie substancje jak kofeina, alkohol i nikotyna, które mogą wywoływać palpitacje, poza tym nie jest rzadkością kołatanie serca po narkotykach, gdy organizm jest szczególnie pobudzony. Może się również zdarzyć, że do kołatania serca przyczyniają się stosowane przez pacjenta leki. Niektóre medykamenty mogą powodować kołatanie – można do nich zaliczyć np. leki z grupy beta-blokerów.

Kołatanie serca – przyczyny niezwiązane ze stylem życia, dietą i lekami

Poważną przyczyną tego typu objawów są zaburzenia rytmu serca oraz zaburzenia związane z przewodzeniem impulsów elektrycznych. Kołatanie serca może występować przy różnorodnych problemach kardiologicznych. Stanowi jeden z objawów niewydolności serca, poza tym może wskazywać na migotanie przedsionków czy częstoskurcze komorowe i nadkomorowe.

Do kołatania serca mogą się również przyczyniać zaburzenia hormonalne. Problem ten można zauważyć m.in. w czasie menopauzy, gdy u pacjentek podnosi się ciśnienie i pojawiają się uderzenia gorąca. Do kołatania serca może również dochodzić u osób zmagających się z nadczynnością tarczycy, poza tym jest to objaw, który nie jest obcy osobom zmagającym się z zespołem Cushinga.

Skąd się bierze kołatanie serca w ciąży?

Niepokojące kołatanie serca mogą zauważyć u siebie również kobiety oczekujące dziecka. Jest to objaw, który nie powinien być lekceważony i wymaga konsultacji z lekarzem. Ma on jednak swoje wytłumaczenie. Przede wszystkim kobietom w ciąży często towarzyszy stres związany ze zmianami w życiu, obawy związane ze zbliżającym się porodem i wiele innych silnych emocji. Dodatkowo nie można zapominać, że w ciąży rośnie objętość krwi, w niektórych przypadkach znacznie. To nie pozostaje bez znaczenia, jeśli chodzi o pracę serca. Mimo wszystko jednak pojawiające się objawy nieprawidłowej pracy serca w ciąży zawsze należy omówić z lekarzem, gdyż niekiedy – w trosce o zdrowie przyszłej mamy i jej dziecka – konieczne będzie wdrożenie działań specjalistycznych.

Co zrobić, gdy serce kołacze?

Gdy serce zaczyna kołatać, pacjenci niejednokrotnie wpadają w niepokój, co może dodatkowo nasilać objawy. Warto wiedzieć, jak uspokoić bicie serca skutecznie, zanim problem stanie się szczególnie uciążliwy. Co zrobić, gdy kołacze serce? W tej sytuacji sprawdzić się może wiele metod relaksacyjnych, które pomogą opanować emocje i wyciszyć organizm.

Wsparciem niejednokrotnie okazują się ćwiczenia oddechowe, które pomagają dotlenić organizm i ustabilizować oddech, jednocześnie uspokajając człowieka i redukując wpływ stresu na jego ciało.

Można również skorzystać z ćwiczeń relaksacyjnych, które mogą ograniczyć nadmierne napięcie emocjonalne, przywracając spokój i równowagę.

Warto również postawić na ulubione zajęcia wyciszające, w tym na czytanie książki, szydełkowanie, prace manualne itd.

Jeszcze inną opcją, która znajduje zastosowanie u wielu osób, jest słuchanie relaksującej muzyki, aktywność na świeżym powietrzu czy umiarkowany sport.

Dobrze sprawdza się również joga i medytacja, więc mając problem z powracającym kołataniem serca, warto je wypróbować.

Czy kołatanie serca jest groźne? Co brać na kołatanie serca?

Sporadycznie występujące kołatanie serca, które ma związek z wypiciem nadmiernej ilości kawy czy emocjami, które mocno odbiły się na danej osobie, nie powinno stanowić powodu do obaw, zwłaszcza jeśli mija samoistnie, nie pozostawiając po sobie niepokojących symptomów.

Są jednak również sytuacje, gdy kołatania serca nie powinno się pod żadnym pozorem lekceważyć. Jeśli dodatkowo występują inne objawy, w tym np. arytmia serca, konieczna jest konsultacja z lekarzem i ustalenie dalszych kroków leczenia. Bardzo możliwe, że u pacjenta występują problemy kardiologiczne, a te wymagają opieki lekarskiej i terapii dostosowanej do objawów i ich przyczyny.

Jeśli u pacjenta występuje nagminnie problem kołatania serca i nie jest on spowodowany stresem czy nadużywaniem kofeiny, to sytuacja, która również wymaga konsultacji z lekarzem. Co brać na kołatanie serca? W tym przypadku lekarz powinien ustalić leczenie indywidualnie, dobierając je do postawionej diagnozy i stanu zdrowia pacjenta. Pamiętajmy, że palpitacje to nie tylko choroby kardiologiczne, ale niekiedy też inne zaburzenia, jak np. nerwica czy nadczynność tarczycy, które również wymagają odpowiednio dobranego leczenia.

Warto też wiedzieć, w jakich przypadkach nie ma co zwlekać z kontaktem z lekarzem. Kiedy kołatanie serca jest niebezpieczne? Pacjent wymaga pilnej pomocy medycznej, jeśli odczuwa kołatanie serca, a także jego puls spoczynkowy jest większy niż 100 uderzeń na minutę czy dochodzi do objawów, takich jak uderzenia gorąca, przyspieszony oddech, ból w klatce piersiowej lub utrata przytomności.