Nerwica to jedno z najczęściej występujących zaburzeń natury psychicznej, które może dotykać zarówno dorosłych, jak i dzieci. Często mylona jest z depresją i wymaga dokładnej diagnostyki. Czym jest nerwica i co ją wywołuje? Co zrobić gdy pojawiają się niepokojące objawy? Zaburzenia nerwicowe mają złożoną etiologię, obejmującą zarówno predyspozycje genetyczne, jak i czynniki środowiskowe, takie jak przewlekły stres, problemy w pracy czy napięcia w relacjach międzyludzkich. Nerwica jest schorzeniem, które nieleczone może prowadzić do poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu psychicznym i fizycznym. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie, zarówno farmakologiczne, jak i psychoterapeutyczne, mogą znacząco poprawić jakość życia i przywrócić równowagę emocjonalną. Koniecznie dowiedz się, jakie są objawy nerwicowe, jakie metody leczenia są dostępne oraz które domowe sposoby na nerwicę mogą okazać się pomocne. Wszystkie najważniejsze informacje znajdziesz w naszym artykule.
Kluczowe punkty
- Zaburzenia nerwicowe objawiają się zarówno w sferze psychicznej (lęk, drażliwość, ataki paniki, nerwy), jak i fizycznej (bóle głowy, kołatanie serca, napięcie mięśniowe), a ich przyczyną mogą być długotrwały stres, traumatyczne doświadczenia czy predyspozycje osobowościowe.
- Metody takie jak trening autogenny Schultza, medytacja, stosowanie ziół uspokajających (melisa, lawenda), aktywność fizyczna oraz zmiana trybu życia mogą wspierać radzenie sobie z objawami nerwicowymi.
- Skuteczne leczenie nerwicy opiera się na psychoterapii (np. poznawczo-behawioralnej) oraz, w cięższych przypadkach, farmakoterapii z wykorzystaniem leków przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych, które wymagają nadzoru lekarza.
- Jeśli objawy nerwicy są nasilone lub przewlekłe, należy skonsultować się z psychiatrą lub psychoterapeutą, aby wdrożyć odpowiednie leczenie, które może trwać od kilku miesięcy do lat w zależności od nasilenia dolegliwości.
Objawy nerwicy i czynniki sprzyjające wystąpieniu stanów nerwicowych
Nerwica często daje różnorodne symptomy, są to objawy fizyczne jak i psychiczne. U chorego często pojawia się lęk, niepokój, ataki paniki, drażliwość czy trudności z koncentracją. Nerwica lękowa może powodować również zaburzenia snu i rozwój fobii. Objawy zaburzeń zależą od stopnia zaawansowania choroby i podejścia pacjenta. Rozwój nerwicy, może również wywoływać objawy somatyczne. Wówczas chory odczuwa bóle głowy, nudności i wymioty, kołatanie serca, nadciśnienie, napięcie mięśniowe oraz problemy z układem trawiennym. Odczuwanie szybkiej akcji serca, duszności i poczucia ucisku w klatce piersiowej, często prowadzi do błędnego przekonania o poważnych schorzeniach kardiologicznych. Taki stan opisywany jest jako nerwica serca. Dolegliwości te mogą nasilać się w sytuacjach stresowych, a ich przewlekłe występowanie znacząco obniża jakość życia.
Zaburzenia nerwicowe mają wieloczynnikowe podłoże. Cechy osobowościowe, takie jak skłonność do perfekcjonizmu czy wysoka wrażliwość, mogą zwiększać ryzyko ich wystąpienia. Do innych czynników sprzyjających nerwicy, należą m.in długotrwały stres i przeciążenie obowiązkami. Bardzo często np. zmiana pracy powoduje nieprzyjemne napięcie, a jego długotrwałe odczuwanie może przerodzić się w nerwicę. W trudnych sytuacjach bardzo ważne jest zrozumienie i pomoc ze strony otoczenia. Brak wsparcia w trudnych sytuacjach, nasila objawy i utrudnia wyzdrowienie. Często również traumatyczne doświadczenia z przeszłości, są czynnikiem wywołującym nerwicę i choć dokładamy wszelkich starań, proces leczenia wymaga konsultacji ze specjalistą. Także zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego, mogą przyczynić się do wystąpienia tej jednostki chorobowej. Czynniki te mogą prowadzić do poważnych zaburzeń lękowych, które wymagają specjalistycznej interwencji.
Leczenie nerwicy – jakie są sposoby?
Metod radzenia sobie z nerwicą jest kilka, dzięki temu każdy chory znajdzie sposób na tę uciążliwą przypadłość. Jedną z najlepszych metod leczenia zaburzeń nerwicowych jest psychoterapia. Skonsultowanie się z psychoterapeutą pozwala dokładnie zrozumieć źródło problemu i skutecznie walczyć z objawami nerwicy. W zależności od rodzaju nerwicy stosuje się różne podejścia, m.in. terapię poznawczo-behawioralną, która pomaga zmieniać myśli i nawyki wywołujące lęk.
W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie leków na nerwicę, takich jak benzodiazepiny (np. alprazolam, diazepam) lub leki przeciwdepresyjne, m.in. sertralina czy preparaty z grupy SSRI. Farmakoterapia może być szczególnie pomocna w przypadku nasilonych objawów lękowych. Możliwe jest również leczenie nerwicy naturalnymi metodami. Leczenie nerwicy naturalnymi sposobami, jest możliwe w przypadku łagodnej odmiany choroby. Jeśli jednak symptomy u pacjenta nasilają się, należy odwiedzić gabinet specjalisty.
Jak leczyć nerwicę domowymi sposobami
Leczenie domowe nerwicy, opiera się na metodach wspomagających, które pomagają zmniejszyć nasilenie objawów nerwicowych i poprawić samopoczucie. Obejmuje techniki relaksacyjne, aktywność fizyczną oraz stosowanie naturalnych preparatów o działaniu uspokajającym. Jednym ze sposobów walki z nerwicą jest trening autogenny Schultza. Pomaga on zredukować napięcie mięśniowe i uspokoić układ nerwowy. W domowym leczeniu nerwicy, skuteczna bywa również medytacja i ćwiczenia oddechowe. Techniki te skutecznie redukują stres i poprawiają zdolność radzenia sobie z napięciem. Aby skutecznie wspomóc proces leczenia, warto pić zioła uspokajające. Melisa, lawenda czy kozłek lekarski to preparaty tego typu, które łagodzą objawy nerwicowe. Również olej lawendowy tonuje stany napięcia, a leki bez recepty na uspokojenie wyciszają emocje i pozwalają skupić się na podłożu występowania problemu. Doskonałym panaceum na nerwicę, jest aktywność fizyczna, regularne ćwiczenia poprawiają wydzielanie endorfin i redukują poziom stresu.
Jeśli objawy choroby utrzymują się przez dłuższy czas lub prowadzą do poważnych ograniczeń w życiu codziennym, należy skonsultować się z lekarzem specjalistą, takim jak psychiatra czy psycholog. Warto również sprawdzić, czy objawy nie są wynikiem innych schorzeń, np. zaburzeń hormonalnych. Często aby skutecznie wyleczyć nerwice konieczne jest rozpoczęcie leczenia farmakologicznego. Leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe, takie jak propranolol, sertralina czy benzodiazepiny, są skutecznymi środkami w walce z nasilonymi objawami. Ich stosowanie wymaga jednak recepty i nadzoru specjalisty. Preparaty te mogą prowadzić do działań niepożądanych, dlatego ich stosowanie powinno być poprzedzone dokładną analizą medyczną.
Preparaty
Podsumowanie
Nerwica to schorzenie, które może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i leczone. Domowe sposoby na nerwicę, takie jak medytacja, trening autogenny Schultza czy stosowanie ziół uspokajających, mogą być pomocne w łagodzeniu objawów. W przypadku nasilonych dolegliwości warto jednak skonsultować się z psychoterapeutą lub psychiatrą, którzy dobiorą najlepsze metody leczenia. Długość leczenia zależy od nasilenia objawów, zastosowanego sposobu leczenia i indywidualnych predyspozycji pacjenta. Leczenie zaburzeń nerwicowych może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, a w przypadku przewlekłych stanów wymaga współpracy ze specjalistą przez co najmniej 6 miesięcy.
Bibliografia
- I. Heszen, H. Sęk (red.), Psychologia zdrowia, Warszawa: PWN, 2008.
- M. Radochoński, Nerwice: etiologia, objawy, leczenie, Kraków: Impuls, 2012.
- P. Oleś, A. Jankowski (red.), Psychologia kliniczna: wybrane zagadnienia, Warszawa: Scholar, 2016.
- K. Krakowska, Zaburzenia nerwicowe i ich terapia, Wrocław: Continuo, 2015.
- A. Kuczyński, Farmakoterapia zaburzeń psychicznych, Warszawa: Medical Press, 2020.
