Nadmierny popęd seksualny, znany również jako hiperseksualność, jest zjawiskiem, które dotyka wiele osób, powodując istotne problemy w życiu osobistym i społecznym. Hiperseksualność nie jest jedynie kwestią wysokiego libido, lecz stanowi objaw zaburzeń seksualnych, które mogą prowadzić do uzależnienia od seksu oraz szeregów innych problemów emocjonalnych i psychologicznych. Zobacz, czym jest hiperseksualność, jakie są jej objawy, jakie przyczyny mogą się za nią kryć, a także jakie metody leczenia mogą pomóc osobom ze zwiększonym popędem seksualnym.
Kluczowe punkty
- Hiperseksualność to kompulsywny zwiększony popęd seksualny, który prowadzi do ryzykownych zachowań seksualnych, utraty kontroli, a także negatywnych emocji, takich jak poczucie winy i wstydu.
- Zjawisko to może być wynikiem różnych czynników, w tym zaburzeń psychicznych (np. choroby afektywnej dwubiegunowej), uzależnienia od substancji, niskiego poczucia własnej wartości, a także problemów z gospodarką hormonalną.
- Skuteczne leczenie hiperseksualności obejmuje psychoterapię (np. terapię poznawczo-behawioralną), farmakoterapię (leki psychotropowe) oraz udział w grupach wsparcia, które pomagają w radzeniu sobie z kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi. Nadmierny popęd płciowy, inaczej seksoholizm to zaburzenie osobowości, które można leczyć również u seksuologa.
- Nadmierny popęd seksualny może mieć wpływ na relacje osobiste, zdrowotne (np. choroby przenoszone drogą płciową), a także może prowadzić do utraty kontroli nad życiem, co pogłębia problemy emocjonalne, takie jak depresja czy lęk. Fantazje seksualne, prowadzą również do zaburzeń w sferze popędów i zachowań co znacznie utrudnia wykonywanie codziennych aktywności i zobowiązań.
Co to jest hiperseksualnosc?
Hiperseksualność, w kontekście medycznym, odnosi się do kompulsywnego i zwiększonego popędu seksualnego, który prowadzi do ryzykownych zachowań i działań seksualnych, które mogą zaszkodzić osobie lub innym. W wielu przypadkach hiperseksualność bywa mylona z naturalnym pożądaniem seksualnym, jednakże różnica polega na tym, że hiperseksualność prowadzi do utraty kontroli nad swoimi zachowaniami seksualnymi. Osoby z hiperseksualnością często doświadczają wysokiego libido, które jednak nie jest związane z satysfakcjonującymi relacjami intymnymi. Zamiast tego, ich potrzeby seksualne mogą prowadzić do kompulsywnych zachowań, takich jak masturbacja, częste zmiany partnerów seksualnych czy angażowanie się w ryzykowne kontakty seksualne.
Objawy hiperseksualności
Objawy hiperseksualności są różnorodne i mogą się różnić w zależności od osoby. Wśród najczęstszych objawów można wymienić:
- Nadmierna aktywność seksualna: Osoby z hiperseksualnością często angażują się w liczne stosunki seksualne lub masturbację, nie mogąc znaleźć satysfakcji w normalnych relacjach intymnych.
- Kompulsywne zachowania seksualne: Często występują nagłe impulsy do działania w sytuacjach, które mogą być społecznie nieakceptowalne lub niebezpieczne.
- Poczucie winy i wstydu: Po wykonaniu kompulsywnych działań seksualnych osoby te często doświadczają negatywnych emocji, takich jak poczucie winy, wstydu, a nawet beznadziejności.
- Utrata kontroli: Wiele osób z hiperseksualnością zgłasza trudności w kontrolowaniu swoich popędów seksualnych, co prowadzi do problemów w codziennym życiu.
- Sukcesywny wzrost popędu seksualnego: Osoby te mogą odczuwać rosnące napięcie seksualne, które wydaje się być coraz trudniejsze do rozładowania.
Hiperseksualność – przyczyny
Hiperseksualność może być wynikiem złożonych interakcji między czynnikami psychologicznymi, emocjonalnymi i biologicznymi. Oto niektóre z głównych przyczyn hiperseksualności:
- Zaburzenia psychiczne: Hiperseksualność często występuje u osób z zaburzeniami afektywnymi, takimi jak choroby afektywnej dwubiegunowej. W epizodach manii osoby mogą doświadczać zwiększonego popędu seksualnego.
- Uzależnienie od substancji: Niektóre substancje psychoaktywne mogą nasilać popęd seksualny. U osób uzależnionych od alkoholu lub narkotyków często obserwuje się ryzykowne zachowania seksualne.
- Niskie poczucie własnej wartości: Osoby z niskim poczuciem własnej wartości mogą angażować się w kompulsywne zachowania seksualne jako sposób na rozładowanie negatywnych stanów emocjonalnych. Nieprawidłowe popędy lub zachowania, bywają więc stosowane w celu regulacji nastroju.
- Doświadczenia traumatyczne: Jedną z głównych przyczyn nasilenia objawów jest doświadczenie traumy w przeszłości, może to rozwijać nadmierny popęd seksualny jako formę radzenia sobie z emocjami lub jako sposób na zaspokojenie swoich potrzeb intymnych.
- Gospodarka hormonalna: Zmiany w poziomie hormonów, szczególnie męskich hormonów, mogą wpływać na libido i prowadzić do zwiększonego popędu seksualnego.
Leczenie hiperseksualności
Podjęcie odpowiedniego leczenia hiperseksualności jest kluczowe dla poprawy jakości życia pacjentów. Oto niektóre z metod, które mogą być stosowane:
- Terapia psychologiczna: Psychoterapia, w tym terapia poznawczo-behawioralna, jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia hiperseksualności. Pomaga pacjentom zrozumieć przyczyny ich kompulsywnych zachowań seksualnych i nauczyć się skutecznych strategii radzenia sobie z popędami.
- Farmakoterapia: Leki psychotropowe, takie jak inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), mogą pomóc w redukcji objawów hiperseksualności. Czasami stosuje się także leki zawierające testosteron w celu regulacji popędu seksualnego. Tak więc, leczenie zaburzeń bywa łączone z lekami przeciwdepresyjnymi.
- Grupy wsparcia: Udział w grupach wsparcia dla osób z uzależnieniem od seksu może dostarczyć pacjentom nie tylko wiedzy, ale także wsparcia emocjonalnego od innych osób z podobnymi doświadczeniami.
- Edukacja seksualna: Zrozumienie seksualności człowieka i zdrowych relacji seksualnych jest kluczowe w procesie leczenia. Edukacja może pomóc w poprawie samooceny oraz w budowaniu zdrowszych relacji intymnych.
- Rola partnera seksualnego: Wspierające środowisko, w którym partnerzy są zaangażowani w terapię, może znacząco wpłynąć na proces leczenia. Otwarta komunikacja i wsparcie emocjonalne są nieocenione w pracy nad hiperseksualnością.
Skutki hiperseksualności
Zwiększony popęd seksualny prowadzi do wielu negatywnych skutków zarówno dla osoby dotkniętej hiperseksualnością, jak i dla jej otoczenia. Oto niektóre z nich:
- Problemy w relacjach: Kompulsywne zachowania seksualne mogą prowadzić do napięć i konfliktów w relacjach intymnych, co z kolei może prowadzić do ich rozpadu.
- Problemy zdrowotne: Osoby angażujące się w ryzykowne kontakty seksualne narażają się na choroby przenoszone drogą płciową, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.
- Poczucie winy: Ciągłe zmaganie się z poczuciem winy i wstydu może prowadzić do problemów emocjonalnych, takich jak depresja czy lęki.
- Utrata kontroli: Osoby z hiperseksualnością często czują, że tracą kontrolę nad swoim życiem, co może prowadzić do jeszcze większego zaangażowania w kompulsywne zachowania.
Podsumowanie
Nadmierny popęd seksualny, czyli hiperseksualność, jest poważnym zaburzeniem, które może prowadzić do uzależnienia i innych problemów emocjonalnych. Zrozumienie hiperseksualności, jej objawów, przyczyn i możliwości leczenia jest kluczowe dla poprawy jakości życia osób dotkniętych tym zaburzeniem. Terapia psychologiczna, farmakoterapia i wsparcie ze strony bliskich mogą znacząco pomóc w radzeniu sobie z hiperseksualnością oraz w odbudowywaniu zdrowych relacji intymnych.
Bibliografia
- Lew-Starowicz, M. (2012). Seksuologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Kępa, A. (2016). Psychoterapia uzależnień seksualnych. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Jakubowska, A. (2018). Zaburzenia seksualne w praktyce klinicznej. Poznań: Wydawnictwo UAM.
- Cieślak, R. (2020). Psychologia seksualności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
