kleszcz

Kleszcze to niewielkie pajęczaki, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ich ukąszenia mogą prowadzić do przenoszenia groźnych chorób, takich jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu. Sprawdź, jakie czynniki powodują, że stajemy się bardziej atrakcyjni dla tych pasożytów. Wiedza ta pozwala na podjęcie skutecznych działań zapobiegawczych i ochronę przed niebezpiecznymi konsekwencjami kontaktu z kleszczami. Zobacz co zniechęca kleszcze do ataku.

Kluczowe wnioski

  • Przyciąga je zapach potu, zwłaszcza kwas mlekowy, kwas masłowy i amoniak. Osoby intensywnie się pocące są bardziej narażone na ukąszenia.

     
  • Grupa krwi przyciąga kleszcze! Na Uniwersytecie Masaryka w Brnie przeprowadzono badania na grupie 100 osób, i zaobserwowano, że kleszcze najchętniej atakują osoby z grupą krwi ab (36 procent przypadków).
  • Wg czeskich naukowców, perfumy i wody toaletowe o słodkich zapachach mogą zwiększać atrakcyjność dla kleszczy.

     
  • Niedobory witamin z grupy B mogą zwiększać ryzyko ataku kleszczy, ponieważ zmieniają skład potu na mniej atrakcyjny dla pasożytów.

     
  • Promieniowanie elektromagnetyczne może przyciągać kleszcze do urządzeń takich jak telefony komórkowe; warto unikać noszenia telefonu blisko ciała w miejscach zamieszkałych przez kleszcze.

     
  • Każdy, niezależnie od grupy krwi, powinien zachować ostrożność w miejscach bytowania kleszczy i stosować środki ochrony, takie jak odpowiedni ubiór i repelenty.

     

Czynniki wpływające na atrakcyjność dla kleszczy

Kleszcze, choć niewielkie, potrafią być niezwykle uciążliwe i niebezpieczne dla zdrowia. Istnieje kilka czynników, które mogą sprawić, że stajemy się dla nich bardziej atrakcyjni. Jednym z najważniejszych jest zapach potu. Kleszcze przyciąga szczególnie kwas mlekowy, kwas masłowy oraz amoniak zawarte w pocie. Osoby intensywnie się pocące, na przykład te cierpiące na nadmierną potliwość lub kobiety w ciąży, są bardziej narażone na ukąszenia. Dodatkowo, perfumy i wody toaletowe o słodkich zapachach mogą działać jak magnes na te pajęczaki.

Innym istotnym czynnikiem jest grupa krwi. Badania wykazały, że kleszcze preferują osoby z grupą A, co oznacza, że są one bardziej narażone na ukąszenia niż osoby z innymi grupami krwi. Niedobory witamin z grupy B również mogą zwiększać ryzyko ataku kleszczy, ponieważ odpowiedni poziom tych witamin zmienia skład potu na mniej atrakcyjny dla pasożytów. Warto także zwrócić uwagę na promieniowanie elektromagnetyczne, które może przyciągać kleszcze do urządzeń takich jak telefony komórkowe. Aby zminimalizować ryzyko ukąszeń, warto unikać noszenia telefonu blisko ciała podczas spacerów w miejscach potencjalnie zamieszkałych przez kleszcze.

Grupa krwi a ukąszenia kleszczy

Badania naukowe wskazują, że kleszcze mogą wykazywać preferencje w odniesieniu do grupy krwi swoich ofiar. W eksperymencie wzięło udział sto osób i z badań przeprowadzonych przez naukowców wynika iż, ofiarą tych pasożytów najczęściej padają osoby z odpowiednią grupą krwi. Kleszcze potrafią swoje ofiary wyszukać nawet z odległości 20 metrów. W szczególności osoby z grupą A są narażone na ukąszenia tych pasożytów. Czeskie badanie przeprowadzone przez zespół pod kierownictwem dr Aleny Žákovská wykazało, że aż 36% kleszczy preferuje krew tej grupy. Dla porównania, grupa krwi B przyciągała jedynie 15% badanych kleszczy. Wyniki te sugerują, że osoby z grupą A powinny być szczególnie czujne i podejmować dodatkowe środki ostrożności podczas przebywania na terenach, gdzie występują kleszcze.

Warto zaznaczyć, że choć grupa krwi A jest najbardziej atrakcyjna dla kleszczy, to nie oznacza to, że osoby z innymi grupami krwi są całkowicie bezpieczne. Każdy może stać się ofiarą ukąszenia, zwłaszcza jeśli znajduje się w pobliżu miejsc bytowania tych pajęczaków. Dlatego niezależnie od grupy krwi warto stosować się do poniższych zasad ochrony przed kleszczami:

  • Zachowanie ostrożności podczas spacerów w lasach i parkach.

     
  • Noszenie odpowiedniego ubioru, który minimalizuje odsłoniętą powierzchnię skóry.

     
  • Stosowanie repelentów, które odstraszają kleszcze.

     
  • Regularne sprawdzanie ciała po powrocie z terenów zielonych.

     

Dzięki tym działaniom można znacznie zmniejszyć ryzyko ukąszenia przez kleszcza i związanych z tym chorób odkleszczowych.

spacer w lesie

Jakie miejsca wybierają kleszcze?

Kleszcze najczęściej wybierają miejsca w lesie lub na łące, gdzie znajdują atrakcyjnych dla siebie żywicieli. Czeskie badania przeprowadzone na Uniwersytecie Masaryka w Brnie wskazują, że kleszcze mają preferencje odnośnie grupy krwi swoich ofiar – osoby z grupą 0 i AB są przez nie częściej atakowane, ponieważ przyciąga je zapach potu i inne czynniki chemiczne. W eksperymencie, w którym udział wzięło sto osób o różnych grupach krwi, zauważono, że kleszcze preferują pewne grupy krwi bardziej niż inne, co może wpływać na częstotliwość ukąszeń. Wirusy i bakterie przenoszone przez kleszcze, takie jak wywołujące boreliozę czy kleszczowe zapalenie mózgu, stanowią poważne zagrożenie, dlatego tak ważne jest stosowanie środków odstraszających i unikanie miejsc, gdzie te pajęczaki mogą występować.

Jak chronić się przed kleszczami?

Aby chronić się przed kleszczami, które stanowią poważne zagrożenie ze względu na wirusy przenoszone przez nie, takie jak borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu, warto stosować odpowiednie środki odstraszające. Kleszcze wybierają swoich żywicieli, kierując się m.in. zapachem potu, a ich preferencje odnośnie grupy krwi, jak pokazują badania na Uniwersytecie Masaryka w Brnie, wskazują, że osoby z grupami AB i 0 częściej padają ich ofiarą. Ochronę przed ukąszeniem można zwiększyć poprzez noszenie jasnych ubrań z długimi rękawami, unikanie wysokiej trawy oraz stosowanie repelentów, środków odstraszających kleszcze. Dodatkowo, warto rozważyć profilaktykę poprzez szczepienie na kleszczowe zapalenie mózgu, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na tę groźną chorobę przenoszoną przez kleszcze. Ponieważ kleszcze lubią pot, chronić się przed nimi poprzez skropienie ubrania , np. olejkiem herbacianym. 

Kogo nie atakują kleszcze? 

Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Masaryka w Brnie wskazują, że kleszcze rzadziej wybierają na swoje ofiary osoby z grupą B, które są mniej atrakcyjne dla tych pasożytów. W eksperymencie, w którym udział wzięło sto osób o różnych grupach krwi, posiadacze grupy B i grupy A rzadziej padały ofiarą ukąszeń, co może wynikać z różnic w zapachu potu oraz chemii skóry, które kleszcze wyczuwają na odległość. Kleszcze najczęściej atakują osoby z grupą krwi 0 i AB, ponieważ ich zapach oraz skład chemiczny krwi mogą być dla nich bardziej atrakcyjne. Dzięki takim badaniom wiemy, że kleszcze mają swoje preferencje odnośnie grupy krwi żywiciela, a znajomość tych zależności może pomóc w odpowiedniej ochronie, np. poprzez stosowanie środków odstraszających i unikanie sezonu na kleszcze.

Preparaty

Podsumowanie

Kleszcze są przyciągane przez różne czynniki, które mogą zwiększać ryzyko ukąszenia. Jednym z kluczowych elementów jest zapach potu, w którym znajdują się substancje takie jak kwas mlekowy, kwas masłowy i amoniak. Osoby intensywnie się pocące, w tym kobiety w ciąży lub osoby cierpiące na nadmierną potliwość, są bardziej narażone na ataki kleszczy. Dodatkowo, słodkie zapachy perfum i wód toaletowych mogą działać jak magnes na te pajęczaki. Inne czynniki obejmują grupę krwi, gdzie osoby z grupą krwi A są bardziej podatne na ukąszenia, oraz niedobory witamin z grupy B, które mogą wpływać na skład potu.

Badania naukowe wskazują również na preferencje kleszczy względem grupy krwi ofiar. Osoby z grupą krwi A są szczególnie narażone, co potwierdzają badania przeprowadzone przez dr Alenę Žákovská, gdzie 36% kleszczy preferowało tę grupę krwi. Mimo że grupa krwi A jest najbardziej atrakcyjna dla kleszczy, osoby z innymi grupami krwi również powinny zachować ostrożność. Zaleca się noszenie odpowiedniego ubioru podczas spacerów w lasach i parkach, stosowanie repelentów oraz regularne sprawdzanie ciała po powrocie z terenów zielonych. Takie działania mogą znacznie zmniejszyć ryzyko ukąszenia i związanych z tym chorób odkleszczowych.

Bibliografia

  1. Dziubek, Z., Wójcik-Fatla, A., & Zając, V. (2015). Kleszcze i ich rola jako wektory chorób zakaźnych. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

     
  2. Klimpel, S., & Siuda, K. (2016). Pasożyty człowieka i zwierząt w Polsce: ekologia, diagnostyka, profilaktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

     
  3. Cisak, E., & Chmielewski, T. (2018). "Epidemiologia i zapobieganie chorobom odkleszczowym w Polsce", Przegląd Epidemiologiczny, 72(4), 497-505.

     

Wójcik-Fatla, A., Zając, V., & Dutkiewicz, J. (2019). "Kleszcze jako zagrożenie dla zdrowia człowieka – diagnostyka, leczenie i profilaktyka", Medycyna Pracy, 70(2), 235-242.