kobieta w ciazy z tabletka

Ciąża to wyjątkowy czas, w którym organizm kobiety przechodzi liczne zmiany. Niestety, w trakcie tych dziewięciu miesięcy mogą pojawić się różne dolegliwości, które wymagają leczenia farmakologicznego. Jednak nie wszystkie leki w okresie ciąży są bezpieczne dla przyszłych mam i rozwijającego się płodu. Wiąże się to oczywiście z kształtowaniem się w łonie matki nowego życia, które do prawidłowego rozwoju potrzebuje czasu oraz wyjątkowo bezpiecznych warunków. Stosowanie jakichkolwiek leków w ciąży wymaga zatem szczególnej ostrożności i każdorazowo powinno być konsultowane z lekarzem. W poniższym artykule dowiesz się, jakie leki można stosować w ciąży, a których należy w tym okresie unikać, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno matce, jak i dziecku.


 

Kluczowe punkty

  • Podczas ciąży w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian, a rozwijające się w jej łonie dziecko wymaga specjalnych warunków do prawidłowego ukształtowania młodego organizmu. Dlatego w ciąży nie należy stosować żadnych leków bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
  • Bezpieczeństwo stosowania leków otc, czyli leków dostępnych w aptekach bez recepty w wielu przypadkach jest dla ciężarnych sprawą dyskusyjną. Przy braku pewności co do leku wydawanego bez recepty, dopytaj o jego przeznaczenie, uprzedzając farmaceutę bądź lekarza, że jesteś w ciąży.
  • Pierwszy trymestr jest etapem ciąży najbardziej narażonym na działanie substancji wprowadzanych do organizmu matki. W tym czasie staraj się unikać zażywania jakichkolwiek leków ograniczając się jedynie do suplementów.
  • W przypadku przeziębienia lub objawów typowo ciążowych, zanim sięgniesz po leki warto najpierw wypróbować domowe, bardziej naturalne sposoby leczenia.

Klasyfikacja leków stosowanych w ciąży

Leki przyjmowane w ciąży są klasyfikowane według stopnia ryzyka, jakie mogą stanowić dla kształtującego się płodu. Najbardziej popularną formą jest klasyfikacja FDA opracowana przez Europejską Agencję Leków. Dzieli ona leki na kategorie A, B, C, D oraz X, gdzie:

  • Kategoria A: Badania nie wykazały ryzyka dla płodu, leki te są bezpieczne.
  • Kategoria B: Badania na zwierzętach nie wykazały ryzyka dla płodu, ale nie ma wystarczających badań na ludziach.
  • Kategoria C: Badania na zwierzętach wykazały ryzyko, ale potencjalne korzyści mogą uzasadniać użycie.
  • Kategoria D: Istnieją dowody na ryzyko dla płodu, ale w niektórych przypadkach ich użycie może być konieczne.
  • Kategoria X: Badania wykazały wyraźne ryzyko, leki z tej kategorii są przeciwwskazane w ciąży.

Informacja o tym, do jakiej kategorii przydzielony jest dany lek nie jest umieszczana bezpośrednio na opakowaniach. Kategoria ryzyka określana jest w szczegółowej ulotce dołączonej do opakowania. Pamiętaj jednak, że najlepszym źródłem informacji o bezpieczeństwie oraz przyjmowania leków w ciąży jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą. Specjaliści ci bez problemu wskażą leki bezpieczne w ciąży, a ponadto ocenią ryzyko i korzyści stosowania danego leku, biorąc pod uwagę indywidualną sytuację pacjentki.

Jakie leki można stosować w pierwszym trymestrze ciąży?

Pierwszy trymestr ciąży, czyli jej początkowe 12 tygodni, to okres, w którym rozwija się większość narządów i układów płodu.  Z tego względu etap ten jest szczególnie wyczulony na działanie leków. W tym niezmiernie istotnym czasie należy zatem unikać zażywania jakichkolwiek leków bez wiedzy i zgody lekarza. Bezpieczeństwo jest bowiem kluczowe dla rozwoju płodu. W razie konieczności trzeba ustalić z lekarzem wszelkie korzyści, jak również elementy ryzyka związane ze stosowaniem leków w trakcie ciąży. Wzmożona ostrożność dotyczy także zażywania suplementów diety.

Leki i suplementy diety rekomendowane w pierwszych tygodniach ciąży to przede wszystkim:

  • Paracetamol - lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy
  • Witamina B6 - bezpieczna i często stosowana w leczeniu nudności i wymiotów w I trymestrze. Niski poziom witaminy B6 może zaostrzać nudności.
  • Kwas foliowy - niezbędny do zapobiegania wadom cewy nerwowej. Zalecany przed ciążą i przez pierwsze trzy miesiące.

W aptece internetowej Rosa znajdziesz ponadto:

Większość z nich jest przeznaczona do stosowania już na samym początku ciąży. Jako przyszła mama pamiętaj jednak, że wszystkie z wyżej wymienionych produktów możesz przyjmować wyłącznie po konsultacji lekarskiej. Dla Twojej wygody dokładamy wszelkich starań, aby nasz asortyment dla kobiet w ciąży był dostępny również stacjonarnie.

Które przeciwbólowe i przeciwgorączkowe leki są bezpieczne w ciąży podczas przeziębienia?

Bardzo często uniknięcie przeziębienia w ciąży jest niemożliwe z uwagi na uczestniczenie przyszłej mamy w życiu społecznym bądź z powodu przebiegu ciąży np. w okresie jesienno-zimowym. Leki przeciwbólowe w ciąży należy stosować z umiarem, a wśród nich bezpieczeństwo stosowania zapewniają:

  • Paracetamol - jest uznawany za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy w ciąży. Może być stosowany w razie bólu głowy, bólu pleców, zębów czy gorączki. Jest bezpieczny w I, II i III trymestrze ciąży. Należy jednak unikać jego nadmiernego stosowania i zawsze konsultować się z lekarzem w przypadku długotrwałego stosowania.
  • Ibuprofen - jest bezpieczny w I i II trymestrze, jednak w III trymestrze ciąży jego stosowanie może zwiększać ryzyko komplikacji, takich jak przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego płodu, co wpływa na rozwój układu krążenia.

     

Jeżeli jesteś w ciąży i podczas przeziębienia dokuczają Ci objawy takie, jak katar, czy kaszel możesz sięgnąć po naturalne środki zalecane w czasie ciąży, takie jak:

  • Sól fizjologiczna lub woda morska - podczas płukania lub inhalacji udrożni zatkany nos i zatoki, niwelując katar, a przy tym nawilżając błony śluzowe i łagodząc ból gardła.
  • Miód - doskonale radzi sobie z kaszlem

Przy bólu gardła zaś sytuacja nieco się komplikuje. Wiele leków na ból gardła w ciąży jest ograniczonych, ponieważ niektóre mogą zaszkodzić dziecku. Jednak istnieją opcje bezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i płodu, które mogą przynieść ulgę, jeśli ból gardła jest wynikiem infekcji wirusowej lub podrażnienia. Oto kilka z nich:

  • Płukanie gardła wodą z solą - rozpuszczenie pół łyżeczki soli w szklance ciepłej wody i płukanie gardła może pomóc złagodzić podrażnienie i zmniejszyć obrzęk.
  • Miód i cytryna - dodanie miodu i cytryny do ciepłej wody działa łagodząco na gardło, a miód ma także działanie przeciwbakteryjne.
  • Imbir - herbata imbirowa z dodatkiem miodu przynosi ulgę w bólu gardła i działa przeciwzapalnie.
  • Tabletki do ssania oraz spraye z naturalnymi składnikami, np. propolis, miód, tymianek - niektóre pastylki i spraye na bazie składników roślinnych są bezpieczne dla kobiet w ciąży i mogą łagodzić problemy z gardłem. Przykłady to preparaty z miodem, szałwią, czy wyciągiem z prawoślazu. Ważne jest, by unikać produktów zawierających leki przeciwbólowe lub przeciwbakteryjne, takie jak lidokaina czy antybiotyki.
  • Tabletki i syropy z prawoślazem - prawoślaz jest ziołowym środkiem, który tworzy ochronną warstwę na błonie śluzowej gardła, łagodząc podrażnienia i ułatwiając gojenie. Tabletki z prawoślazem są często rekomendowane dla kobiet w ciąży.
kobieta w ciazy ktora le sie czuje

Jakie leki na zgagę może przyjmować kobieta w ciąży?

Zgaga to częsta dolegliwość w ciąży, pojawiająca się m.in w II i III trymestrze. Spowodowana jest zmianami hormonalnymi i rosnącą macicą, która naciska na żołądek. Na szczęście istnieje wiele domowych sposobów, które mogą pomóc złagodzić zgagę u kobiet w ciąży i karmiących. Zanim więc wybierzesz się do apteki przetestuj, czy poniższe wskazówki sprawdzą się u Ciebie:

  • Małe, częste posiłki - jedzenie mniejszych porcji może zmniejszyć nacisk na żołądek i ograniczyć zgagę.
  • Unikanie jedzenia tuż przed snem -spożywanie posiłków co najmniej 2-3 godziny przed położeniem się do łóżka może pomóc w łagodzeniu objawów.
  • Podnoszenie głowy podczas snu - odkładanie dodatkowych poduszek lub uniesienie głowy łóżka może zmniejszyć cofanie się kwasu do przełyku.
  • Unikanie tłustych, pikantnych i kwaśnych potraw - te pokarmy mogą nasilać zgagę.

Jeżeli wymienione tu sposoby okażą się nieskuteczne, w ciąży można stosować:

  • Preparaty zawierające węglan wapnia lub magnezu
  • Ranitydyna (Zantac)
  • Famotydyna
  • Omeprazol (Prilosec
  • Omeprazol
  • Pantoprazol i lanzoprazol
  • Gaviscon

Te leki działają szybko, łagodząc nieprzyjemne objawy. Możesz je stosować niezależnie od pory dnia, ale swój wybór konkretnego sposobu leczenia skonsultuj oczywiście najpierw z lekarzem. Ponadto unikaj żywności i leków zawierających glin, czyli aluminium. W ciąży składnik ten nie powinien być stosowane długotrwale.

Preparaty

Podsumowanie

Bezpieczeństwo matki i dziecka jest priorytetem, dlatego stosowanie leków w ciąży powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem. Niektóre leki, mimo że są bezpieczne, muszą być przyjmowane w odpowiednich dawkach i w określonym czasie trwania ciąży. Kobiety ciężarne powinny unikać samodzielnego stosowania leków i suplementów diety, a każda interwencja farmakologiczna musi być przemyślana i nadzorowana przez specjalistów. Właściwe postępowanie minimalizuje ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i rozwijającego się płodu.

 Bibliografia

  1. Wydawnictwo farmaceutyczne, Leki i ciąża. Bezpieczna farmakoterapia i suplementacja kobiety ciężarnej.
  2. Regan L., Twoja ciąża. Tydzień po tygodniu. Czego możesz się spodziewać od poczęcia do porodu.
  3. Działowska M., Multan A., Zdrowy maluszek. Wyprawka noworodka lekarskim okiem.

Laskowska K., Ciąża. Poradnik.