Witamina słońca i jej rola, czyli witamina d3 niezbędna dla zdrowia człowieka

Witamina d3, podobnie jak wszystkie witaminy, ma znaczący wpływ na zdrowie każdego z nas. Nie bez powodu jest ona podawana już niemowlętom. Jej właściwy poziom w organizmie zapewnia przede wszystkim utrzymanie zdrowych kości oraz zębów. Witamina d wpływa korzystnie również na układ odpornościowy człowieka. Dzięki niej także kondycja naszego samopoczucia psychicznego jest znacznie lepsza. Organizm człowieka potrzebuje jej zawsze. Aby uniknąć niedoboru witaminy D, należy dbać o regularną ekspozycję na słońce. To właśnie  pod wpływem promieniowania słonecznego UVB witamina d3 jest wytwarzana w skórze. W okresie jesienno-zimowym, kiedy dzień staje się krótszy, a dni chłodniejsze warto dostarczać ją do organizmu za pomocą diety bądź suplementów. W poniższym artykule uzyskasz wiele cennych informacji na temat roli witaminy d, poznasz objawy jej niedoboru, aż wreszcie dowiesz się czym skutkuje nadmierna ilość witaminy d.

Kluczowe punkty

• Witamina d jest tak ważna dla organizmu, jak wszystkie związki mineralne, czy inne witaminy z różnych grup. Ludzkie ciało odczuwa podobnie zarówno jej brak, jak również zbyt wysokie stężenie we krwi.
• Naturalną dawkę witaminy d3 zapewnisz sobie przebywając na słońcu. Kąpiel słoneczna w wiosenne i letnie dni daje dobre samopoczucie psychiczne oraz podnosi produkcję endorfin w mózgu. Właśnie w tym procesie pomaga witamina d.
• Okres jesienno-zimowy to czas, w którym jesteśmy najbardziej narażeni na niedobór tej witaminy. Mając na uwadze taką tendencję warto zainteresować się czym jest witamina d w formie suplementu.
• Zanim podejmiesz suplementację witaminy d wykonaj badania krwi. Jeżeli Twój wskaźnik różni się od ogólnie przyjętej normy skonsultuj wyniki z lekarzem pierwszego kontaktu.

Jakie funkcje pełni witamina d3 w organizmie i na co pomaga?

Witamina d3 bierze udział w wielu procesach zachodzących w ludzkim ciele. Jej drogocenne dla zdrowia właściwości wykazują szerokie działanie w licznych obszarach funkcjonowania organizmu:

1. Zdrowe kości i zęby - witamina d odgrywa kluczową rolę w regulacji poziomu wapnia i fosforu. Związki te są niezbędnym budulcem zdrowych i mocnych kości oraz zębów. Gdy poziom witaminy d3 jest odpowiedni organizm lepiej wchłania te minerały z pożywienia, co zapobiega demineralizacji kości, prowadzącej do krzywicy u dzieci oraz osteomalacji i osteoporozy u dorosłych.
2. Prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy - witamina d działa immunomodulująco, a zatem odpowiada za kondycję odporności człowieka. Wzmacnia organizm skutecznie wspomagając go w obronie przed infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Ponadto właściwy poziom witaminy d może zmniejszać ryzyko rozwoju chorób autoimmunologicznych, np. stwardnienia rozsianego, cukrzycy typu 1.
3. Wsparcie dla układu sercowo-naczyniowego - badania sugerują, że w regulacji ciśnienia krwi pomaga witamina d3. Wpływa  ona bowiem na funkcje mięśnia sercowego i naczyń krwionośnych.
4. Regulacja nastroju i układu nerwowego - witamina d3 jest szczególnie istotna dla dobrej kondycji psychicznej, ponieważ wpływa na produkcję neuroprzekaźników, takich jak serotonina. One zaś biorą bezpośredni udział w regulowaniu naszego nastroju oraz układu nerwowego.
5. Wspomaganie pracy mięśni - witamina d ma wpływ na koordynację mięśni, poprawiając jednocześnie ich siłę.
6. Zapobieganie niektórym chorobom nowotworowym - witamina d3 w naszym organizmie może pełnić funkcję ochronną przeciwko wybranym rodzajom nowotworów. Wśród nich wymienić należy raka piersi, prostaty i jelita grubego. Wspomniana ochrona następuje poprzez regulację wzrostu komórek nowotworowych i ograniczanie ich niekontrolowanego namnażania się.
7. Zdrowa skóra - działanie witaminy d3 poprawia także stan zdrowia skóry, pomagając w leczeniu niektórych schorzeń dermatologicznych, takich jak łuszczyca.

Jakie są najczęstsze objawy niedoboru witaminy d?

Niedobór witaminy d3 może powodować wiele dokuczliwych objawów, których z pewnością nie należy lekceważyć. Wśród nich wymienić należy te najpopularniejsze:

• Uczucie ogólnego zmęczenia oraz wyraźne osłabienie mięśni, jak podczas grypy czy przeziębienia
• Ból kości i stawów, szczególnie w okolicy dolnej części pleców, bioder i miednicy
• Częste, nawracające infekcje oraz wydłużony czas powrotu do zdrowia
• Obniżony nastrój, rozdrażnienie
• Wypadanie włosów
• Trudności z zasypianiem lub zbyt wczesne budzenie się
• Wolniejsze gojenie się wszelkiego rodzaju ran
• Stany zapalne dziąseł oraz problemy z zębami, takie jak próchnica czy osłabienie szkliwa
• Problemy z koncentracją i zapamiętywaniem

Jeżeli wymienione wyżej dolegliwości są odzwierciedleniem Twojego obecnego samopoczucia, najlepiej udaj się do najbliższego punktu pobrań w celu zbadania poziomu witaminy d3 w surowicy. To pierwszy krok, który pozwoli Ci na zatroszczenie się o własne zdrowie. Gdy wyniki wykażą niedobór tej witaminy warto skonsultować je z lekarzem. Odpowiednio dobrane suplementy diety zażywane codziennie z pewnością szybko uzupełnią zawartość witaminy d3 w organizmie.

Niedobór witaminy d3 i jego skutki

Długotrwały niedobór witaminy d prowadzi często do wielu poważnych konsekwencji zdrowotnych, wpływających niekorzystnie na różne układy organizmu.

Najbardziej narażone są nasze kości. Zbyt niski poziom witaminy d u dzieci powoduje krzywicę. Na skutek tej choroby kości stają się miękkie, co z kolei przyczynia się do powstania różnego typu deformacji szkieletu. U osób dorosłych natomiast za mała ilość witaminy d3 we krwi przyczynia się do zwiększenia zachorowalności na osteomalację i osteoporozę. Oba te schorzenia w niezwykle silny sposób osłabiają układ kostny, zwiększając ryzyko złamań, nawet przy niewielkich urazach.

Witamina D wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, dlatego jej niedobór może prowadzić do częstszych infekcji, takich jak przeziębienia, grypa, zapalenie płuc, a nawet zwiększać podatność na choroby autoimmunologiczne.

Badania sugerują, że zbyt niski poziom witaminy d może być związany z wyższym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, takich jak nadciśnienie, miażdżyca, choroba wieńcowa, a nawet zawał serca. Witamina d wpływa bowiem na zdrowie naczyń krwionośnych i funkcję mięśnia sercowego.

Ponadto długotrwały brak witaminy d w organizmie jest mocno związany z wyższym ryzykiem wystąpienia depresji, stanów lękowych, zaburzeń pamięci, trudności z koncentracją oraz pogorszeniem funkcji poznawczych, szczególnie u osób starszych. Tego typu uszczerbki na zdrowiu obserwujemy u wielu osób szczególnie w okresie zimowym, kiedy ekspozycja na słońce jest ograniczona. Zatem zwłaszcza w tym czasie suplementacja witaminy d jest oczywiście niezbędna.

Na koniec warto wspomnieć, że niedobór witaminy d w organizmie może nasilać objawy łuszczycy. U osób podatnych na problemy skórne często obserwuje się zjawisko pogorszenia stanu zdrowia skóry, a nawet wolniejszy proces gojenie się ran.

Czy nadmiar witaminy d jest możliwy i jakie są jego objawy?

Zbyt wysokie stężenie witaminy d w organizmie jest możliwe, choć występuje niezmiernie rzadko. Zjawisko to określa się  w medycynie hiperwitaminozą wit. d. Zazwyczaj dochodzi do niego w wyniku przyjmowania suplementów witaminy d w zdecydowanie za dużych dawkach. Trudno bowiem uzyskać jej nadmiar wyłącznie przez ekspozycję na słońce lub poprzez stosowaną dietę.

Najczęściej obserwowanymi dolegliwościami związanymi z nadmiarem witaminy d w surowicy są:

• Nudności i wymioty
• Uczucie osłabienia i zmęczenia
• Ból głowy
• Nadmierne pragnienie i częste oddawanie moczu
• Odwodnienie
• Zaparcia, bóle brzucha
• Utrata apetytu

Należy podkreślić jednak, że nadmiar witaminy d pojawia się najczęściej przy długotrwałym przyjmowaniu dawek wielokrotnie wyższych od zalecanych, np. powyżej 10 000 IU dziennie, przez wiele tygodni lub miesięcy, bez kontroli medycznej. Dlatego tak ważne jest konsultowanie wszelkiej suplementacji wprowadzanej przez nas w życie z lekarzem pierwszego kontaktu. Warto również uprzednio wykonać badanie stężenia witaminy d3, aby sprawdzić, czy suplementacja jest w ogóle potrzebna.

Jakie są skutki nadmiaru witaminy d3?

Nadmierna ilość witaminy d prowadzi do wzrostu wchłanialności wapnia w organizmie. Jest to główny i jednocześnie najpoważniejszy efekt, który częstokroć wywołuje chorobę zwaną hiperkalcemią. Polega ona na wzmożonej obecności wapnia w ciele i przyczynia się do tworzenia kolejnych powikłań.

Wśród nich wymienić należy te najpopularniejsze, takie jak:

• Kamica nerkowa
• Uszkodzenie nerek
• Zwapnienie tkanek
• Problemy z sercem, tj.: arytmia
• Problemy z układem nerwowym, takie jak nadmierna nerwowość, impulsywność, itp.

Z uwagi na wyżej wymienione zagrożenia, warto pamiętać, że choć zawyżona ilość witaminy d jest niezwykle sporadyczna, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, zwłaszcza w wyniku powstałej przez nią hiperkalcemii. Suplementacja powinna być zatem prowadzona zgodnie z zaleceniami lekarza, zwłaszcza przy stosowaniu wyższych dawek. Zażywanie jakichkolwiek suplementów na własną rękę może zakończyć się niemałym uszczerbkiem na zdrowiu. Przykrych konsekwencji unikniesz wyłącznie ze swoim odpowiedzialnym podejściem.

Prawidłowa suplementacja witaminy d3 to podstawa

Naturalnym źródłem witaminy d są promienie słoneczne, dlatego wiosną i latem warto pokusić się o ekspozycję na słońce. Nawet jeden spacer dziennie, czy kawa wypita w blasku słońca dostarczy Ci przyjemnej dawki witaminy d. Pamiętaj jednak o ochronie skóry przed promieniami UV. Stosuj na ciało preparaty o działaniu przeciwsłonecznym, które zapobiegną starzeniu się skóry, a także zminimalizują ryzyko wystąpienia niepożądanych dolegliwości dermatologicznych.

W okresie jesienno-zimowym, kiedy słoneczne dni nie są już tak częstym przywilejem pokuś się o zakup suplementu diety, który podtrzyma lub podniesie ilość wit. d we krwi. Zadbasz tym sposobem o dobre samopoczucie i świetną kondycję zdrowotną. W naszej aptece internetowej kupisz leki i suplementy diety z witaminą d, które stanowią doskonałe wsparcie dla układu odpornościowego, a także ogólnego stanu zdrowia.

Pamiętaj, że zalecane dzienne spożycie witaminy d różni się w zależności od wieku, stanu zdrowia oraz wyników badań morfologicznych. Dla dorosłych bezpieczne dawki zwykle mieszczą się w przedziale od 800 do 2000 IU na dobę, ale dawki terapeutyczne, stosowane w krótkim okresie, mogą być znacznie wyższe, o ile są kontrolowane przez lekarza.

Tolerowane górne granice spożycia witaminy d:

• U dorosłych: około 4000 IU dziennie.
• U dzieci: około 1000–2000 IU dziennie w zależności od wieku.

Jeżeli podczas przyjmowania witaminy d dostrzeżesz u siebie lub u swoich bliskich jakiekolwiek niepokojące objawy, skontaktuj się z lekarzem i powiedz mu o nich. 

Preparaty

Podsumowanie

Synteza witaminy d3 zachodzi podczas ekspozycji na słońce. Skóra wytwarza tę witaminę na skutek promieniowania UVB pochodzącego ze światła słonecznego. Zbyt niskie stężenie witaminy d3 we krwi wpływa niekorzystnie na nasze samopoczucie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Jeśli deficyt ten trwa za długo skutkuje to problemami zdrowotnymi na rozmaitym podłożu. Aby zadbać o zdrowie, warto więc regularnie kontrolować poziom tej witaminy i, w razie potrzeby, dostarczać ją do krwioobiegu poprzez suplementację lub  świadomą dietę. Należy jednak uważać, ponieważ przekroczenie wyznaczonej normy wywołuje nieprzyjemne dolegliwości związane przede wszystkim z nerkami, układem nerwowym, a nawet z sercem.

Bibliografia

1. Zaidi S., Witamina D kluczem do zdrowia, Idea Contact 2013.

2. Raimund von Helden, Sukces terapii witaminą D. Zdrowie w 7dni, Vital 2017.

3. Grant W., Spitz J., Witamina D, Vivante.

4. Groeber U., Poradnik dla pacjenta - Witamina D. Lecznicza moc "witaminy słońca", MedPharm 2014.

5. Manfred J. L., Witaminy A, D, E, K dla odporności i zdrowia, Dr. Jacobs 2022.