Nerwica lękowa – skąd się bierze? Jak leczyć nerwicę lękową?

Zaburzenia nerwicowe, nazywane również nerwicami, stanowią coraz częściej występującą dolegliwość wśród społeczeństwa. Jednym z nich są zaburzenia, których głównym objawem jest lęk. Wpływ na powstanie zaburzeń lękowych może mieć prowadzony tryb życia, przepełniony stresem, ciągłą gonitwą i brakiem czasu dla siebie. Zaburzenia nerwicowe mają tendencję do nawracania i częściej dotykają kobiety. Jak objawia się nerwica lękowa? Jakie są przyczyny zaburzeń lękowych? Jak je leczyć? Czy stany lękowe jest to choroba psychiczna?

 

Nerwica lękowa – co to takiego? Rodzaje zaburzeń lękowych

Nerwica lękowa to rodzaj zaburzenia psychicznego, którego głównym objawem jest nadmierny, nieuzasadniony lęk oraz uczucie niepokoju. Odczuwany lęk często ma charakter paraliżujący. Osoby cierpiące na nerwicę lękową często doświadczają lęków i obaw, które wydają się być nieproporcjonalne do sytuacji lub wydarzenia, które je wywołują. Zaburzeniom lękowym mogą towarzyszyć objawy somatyczne. Nerwica lękowa może w znaczny sposób utrudniać codzienne funkcjonowanie i jakość życia, w szczególności kontakty międzyludzkie. Nieleczona lub błędnie zdiagnozowana może prowadzić do rozwoju innych chorób, takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego. Lęk w życiu codziennym
możę również przebiegać z atakami paniki.

Wyróżniamy kilka rodzajów zaburzeń lękowych:

• zespół lęku panicznego;
• zespół lęku uogólnionego;
• fobie;
• lęk separacyjny;
• mutyzm wybiórczy;
• hipochondria;
• zespół stresu pourazowego;
• zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.

Zespół leku panicznego charakteryzuje się nagłymi atakami paniki, które zwykle ustępują samoistnie. Atakom paniki towarzyszy silny lęk, który przebiega wraz z objawami somatycznymi, takie jak ból brzucha, głowy, a także duszności, kołatanie serca, zawroty głowy, omdlenia.

Wyróżniamy wiele rodzajów fobii:

• społeczna;
• arachnofobia – lęk przed pająkami;
• klaustrofobia – lęk przed zamkniętymi pomieszczeniami;
• nyktofobia – lęk przed ciemnością.

Fobie społeczne to kolejne zaburzenie, któremu towarzyszy silny lęk, utrudniające codzienne funkcjonowanie w społeczeństwie. Ludzie zmagający się z fobią społeczną często odczuwają lęk w takich sytuacjach jak znalezienie się w centrum uwagi, publiczne wystąpienia. Osoba z zaburzeniem zmaga się dodatkowo z obawami przed ośmieszeniem, kompromitacją.

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne to tzw. nerwica natręctw. Zaburzenie charakteryzuje się występowaniem natrętnych myśli i/lub odczuwaniem kompulsji – przymusu wykonywania określonych czynności.

Zespół stresu pourazowego to zaburzenie lękowe, które pojawia się w odpowiedzi na przeżycie bardzo silnego stresu, takich jak choćby śmierć bliskiej osoby, przemoc domowa.

Hipochondria to zaburzenie, które charakteryzuje odczuwanie silnego lęku o własne zdrowie. Osoby zmagające się z hipochondrią często szukają potwierdzenia swoich odczuć, na wizytach u lekarza. Dobre wyniki badań i brak zdiagnozowania jednostki chorobowej nie przynosi im ulgi.

Z czego się bierze nerwica lękowa? Przyczyny nerwicy lękowej

Nerwica lękowa może mieć bardzo wiele źródeł, u podłoża których leżą różne czynniki, takie jak czynniki biologiczne, genetyczne, a także społeczne. Zaburzenia lękowe mogą być spowodowane zaburzeniami w wydzielaniu hormonu szczęścia – serotoniny, a także innych neuroprzekaźników. Wśród możliwych przyczyn wymienia się:

• przewlekły stres;
• traumatyczne wydarzenia w życiu (na przykład śmierć bliskiej osoby);
• trudne przeżycia w dzieciństwie ( brak poczucia bezpieczeństwa);
• nadużywanie substancji psychoaktywnych (na przykład alkohol, narkotyki);
• niskie poczucie własnej wartości.

Nerwica lękowa często idzie w parze w depresją. Depresja w odróżnieniu od nerwicy lękowej jest chorobą.

Diagnostyka nerwicy lękowej

W jaki sposób można rozpoznać nerwicę lękową? Podstawą właściwej diagnozy jest wywiad przeprowadzony przez specjalistę ­– psychologa i/lub psychiatrę. Do odpowiedniego specjalisty skierować może lekarz pierwszego kontaktu. O sposobie leczenia, który może opierać się na psychoterapii i/lub leczeniu farmakologicznym decyduje psycholog i lekarz psychiatra.

Oprócz tego kontroli mogą wymagać:

• badania krwi, między innymi w celu zbadania poziomu hormonów;
• badanie moczu.

Badanie krwi może wykluczyć choroby o podobnych symptomach: choroby tarczycy (choroba Hashimoto), choroby serca, tężyczka.
 

Objawy nerwicy lękowej

Nerwica lękowa daje wiele innych objawów, oprócz nasilonego lęku. Jest to zaburzenie o charakterze przewlekłym. Objawy mogą, ale nie muszą występować codziennie. Mogą występować cyklicznie, naprzemiennie z okresami remisji. Zaburzeniom lękowym towarzyszą również objawy somatyczne:

• kołatanie serca;
• bóle i zawroty głowy;
• ból w klatce piersiowej;
• duszności;
• nadmierna potliwość;
• bóle brzucha;
• biegunka;
• nudności i wymioty;
• przewlekłe zmęczenie;
• zaburzenia snu;
• przygnębienie;
• zaburzenia łaknienia;
• problemy z pamięcią i koncentracją;
• bruksizm;
• zaburzenia funkcji seksualnych.

Leczenie nerwicy lękowej

Jak leczyć nerwicę lękową? Jak i czy można samemu wyleczyć się z nerwicy lekowej?

Psychoterapia

To jedna z najskuteczniejszych metod leczenia zaburzeń lękowych, zwłaszcza w przypadku, gdy powstały w wyniku trudnych doświadczeń, emocji czy też stresu. W zależności od rodzaju czynników predysponujących, należy zastosować odpowiedni nurt, o czym zadecyduje psychoterapeuta. Jedną z form terapii jest terapia behawioralno-poznawcza. Pozwala ona na rozpoznanie procesów poznawczych pacjenta w celu zmiany w jego funkcjonowaniu i zachowaniu. Inną formą terapii może być psychoterapia psychodynamiczna, która jest głębszą formą analizy. Proces terapeutyczny w tym przypadku polega na analizie przeżyć, zdarzeń/doświadczeń mających miejsce w przeszłości pacjenta, które wpłynęły negatywnie na jego życie. W wielu przypadkach praca z psychoterapeutą może okazać się niewystarczająca. Wówczas zaleca się kontakt z lekarzem psychiatrą, który zadecyduje o wdrożeniu odpowiednich leków, które pomogą w ustabilizowaniu i podtrzymaniu.

Tabletki na stres, zioła na nerwice – jak wybrać prawidłowy preparat?

W aptekach ogólnodostępnych jest wiele leków oraz suplementów diety, które są przeznaczone dla osób zmagających się z przewlekłym stresem, złym samopoczuciem, a także nadmiernym odczuwaniem lęku. W zależności od stanu pacjenta mogą one okazać się wystarczające lub wspomagać terapię prowadzoną przez lekarza psychiatrę i/lub psychoterapeutę. W tym ostatnim przypadku należy przyjmowanie dodatkowych preparatów należy skonsultować ze specjalistą, który prowadzi terapie. W niektórych sytuacjach, zwłaszcza tych, które dotyczą łagodnych i krótkotrwałych leków, preparaty zakupione w aptece mogą okazać się pomocne. Warto ich zakup skonsultować z farmaceutą.

Jakie leki/suplementy diety możemy kupić w aptece?

W skład leków/suplementów uspokajających często wchodzą takie składniki aktywne jak:

• korzeń kozłka lekarskiego;
• szyszka chmielu;
• liść melisy;
• ziele serdecznika;
• ziele męczennicy;
• lawenda lekarska;
• różeniec górski.

Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) jest szczególnie częstym składnikiem preparatów uspokajających. Jest wykorzystywany w łagodzeniu umiarkowanych stanów lękowych, wspomaga również zasypianie. Wpływa korzystnie na wyciszenie, odprężenie. Oprócz wymienionych właściwości, kozłek lekarski działa także rozkurczowo, wiatropędnie i wspomaga uśmierzanie bólu.

Melisa lekarska (Melissa officynalis) ma właściwości uspokajające, ułatwia zaśnięcie, działa też łagodząco na żołądek i jelita, dlatego jest polecana osobom z zespołem jelita drażliwego. Picie naparów z melisy wspomaga koncentrację oraz pamięć. 

Związki zawarte w chmielu wspierają funkcjonowanie układu nerwowego, wykazując działanie wyciszające i uspokajające. Preparaty z chmielem stosuje się w stanach wzmożonego napięcia, niepokoju i nadpobudliwości nerwowej, a także na problemy z zasypianiem. Ekstrakt z chmielu stosowany jest przy dolegliwościach takich jak:

• stany silnego niepokoju;
• stany lękowe;
• przewlekły stres;
• dolegliwości ze strony układu moczowego.

Chmiel pomaga również w:

• łagodzeniu objawów menopauzy;
• wspieraniu pracy układu trawiennego.

Ziele serdecznika działa uspokajająco, przeciwskurczowo na przewód pokarmowy i macicę, Łagodzi także kołatanie serca i arytmię. Ziele serdecznika jest stosowane w chorobach układu nerwowego (silny lęk, stres), w chorobie wieńcowej, nadciśnieniu tętniczym i w bezsenności.

Różeniec górski ma właściwości przeciwzapalne, przeciwdepresyjne, adaptogenne, przeciwwirusowe i antybakteryjne. W sposób korzystny wpływa na układ nerwowy, układ krążenia i układ pokarmowy. Wspiera odporność organizmu, przywrócenie równowagi, zmniejszaj negatywny wpływ stresu oraz lęku. 

Leczenie nerwicy lękowej powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb i sytuacji pacjenta. Ważne jest skonsultowanie się z lekarzem i/lub psychoterapeutą, aby ustalić odpowiedni plan leczenia, wybrać odpowiedni nurt terapeutyczny i rozważyć ewentualne wdrożenie leków. Warto także pamiętać, że skuteczne leczenie może wymagać czasu, zarówno w kwestii terapii prowadzonej przez psychoterapeutę jaki i lekarza. W wielu przypadkach, na rozwój nerwicy i stanów lękowych wpływają długoletnie, negatywne doświadczenia. Stąd ich leczenie również wymaga czasu na przepracowanie, akceptację i zmianę życia. Podobnie sytuacja wygląda z lekami przeciwlękowymi. Poprawę w lepszym samopoczuciu obserwujemy dopiero po upływie kilku tygodni, zwykle 2-4. W tej sytuacji również nasz organizm potrzebuje czasu na reakcję, na wytworzenie odpowiednich substancji aktywnych, które pozwolą na zmianę.