Postrzegany przez niektórych jako chwast mniszek lekarski jest niezwykłą rośliną leczniczą, która wykazuje całe mnóstwo dobroczynnych właściwości. Ze względu na bogactwo cennych związków mniszek znalazł szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej. Poznaj lecznicze właściwości mniszka lekarskiego i dowiedz się, kiedy i na co warto go stosować.

Co to jest mniszek lekarski?

Mniszek lekarski, znany też pod nazwą mniszek pospolity lub dmuchawiec, to rosnąca dziko na łąkach, trawnikach i w zaroślach roślina, którą spotkać można w całej Europie, Azji i w obu Amerykach. Większość ludzi postrzega go jako uciążliwy do wytępienia chwast, ponieważ łatwo się rozsiewa, tymczasem zawiera on całe mnóstwo właściwości leczniczych, które czynią go naturalnym lekiem na wybrane dolegliwości.

Do celów leczniczych pozyskuje się różne części mniszka lekarskiego:

  • liście – na wiosnę ścina się całą część nadziemną rośliny, odrzuca pędy kwiatowe i następnie suszy,
  • kwiaty – zbiera się je w okresie kwitnienia,
  • korzenie – jesienią wykopuje się je z ziemi, usuwa części nadziemne i suszy.

Surowiec mniszka lekarskiego można pozyskiwać samodzielnie, zbierając i susząc poszczególne części rośliny. Można też kupić gotowy produkt, np. mniszek lekarski w kapsułkach czy saszetki z mniszkiem lekarskim, który znaleźć można w aptekach czy sklepach zielarskich.

{%PRODUCTS_WIDGET%}

Mniszek lekarski a mlecz – czy to to samo?

Mniszek lekarski w mowie potocznej przez wiele osób nazywany jest mleczem i jest to sporym błędem, ponieważ są to dwa różne gatunki roślin. Ten pierwszy wykazuje niezwykłe właściwości lecznicze, drugi natomiast jest zwykłym chwastem, który nie jest spopularyzowany w Polsce jako roślina jadalna.

Cechy charakterystyczne dla mniszka lekarskiego to przede wszystkim kilka łodyg wyrastających z jednego miejsca blisko ziemi wraz z rozetą głęboko powycinanych liści, a także charakterystyczne owocostany zwane dmuchawcami i brak owłosienia.

Mniszek lekarski bogaty jest przede wszystkim w witaminy i minerały, a także ryboflawiny. Związki te gwarantują prawidłowe funkcjonowanie organizmu ludzkiego.

Mniszek lekarski – właściwości lecznicze

Z licznych badań naukowych wynika, że mniszek lekarski wykazuje wszechstronny wpływ na organizm. Tej niepozornej na pierwszy rzut oka roślinie przypisuje się właściwości:

  • przeciwcukrzycowe – mniszek lekarski zawiera insulinę, która wspomaga regulację gospodarki węglowodanowej organizmu, obniża indeks glikemiczny jedzenia i spowalnia wchłanianie cukru z pożywienia do krwi. Może ponadto obniżać poziom glukozy we krwi. Mniszek lekarski w połączeniu z odpowiednią dietą może być stosowany w stanach przedcukrzycowych oraz w początkowej fazie cukrzycy;
  • moczopędne – mniszek lekarski zwiększa przesączanie w kłębkach nerkowych, jednocześnie wykazuje działanie oczyszczające i odtruwające. Stosowanie mniszka lekarskiego wskazane jest dla osób zmagających się z obrzękami spowodowanymi problemami z krążeniem i nerkami, a także cierpiących na choroby nerek i dnę moczanową;
  • przeciwnowotworowe – podejrzewa się, że herbatka z mniszka lekarskiego pita w przebiegu białaczki lub chłoniaka wspomaga leczenie choroby, jednak badania nad tymi właściwościami wciąż trwają i wymagają one potwierdzenia.

Działanie mniszka lekarskiego w medycynie

Surowiec leczniczy z mniszka lekarskiego:

  • wspomaga leczenie chorób skóry – przyspiesza procesy gojenia skóry. Mniszek lekarski w postaci okładów ze świeżych liści lub białego mleczka otrzymanego po złamaniu łodygi szczególnie dobrze sprawdza się w leczeniu kurzajek i brodawek;
  • przyczynia się do poprawy odporności – pozytywnie wpływa na czynność fagocytarną białych ciałek krwi, dodatkowo pobudza wytwarzanie substancji o działaniu przeciwwirusowym. Z tego powodu wskazaniem do stosowania mniszka lekarskiego są stany osłabienia organizmu, rekonwalescencji i okresy zwiększonej zachorowalności na infekcje;
  • wspomaga trawienie – pobudza wytwarzanie żółci oraz ułatwia jej przepływ przez drogi żółciowe do dwunastnicy, dzięki czemu zapobiega zastojom. Zalecany w profilaktyce kamicy żółciowej, w stanach rekonwalescencji w chorobach wątroby, przy niedoborach soków żołądkowych;
  • wspomaga proces odchudzania – zawarta w mniszku insulina hamuje łaknienie i zwiększa uczucie sytości, poprawiając w ten sposób kontrolę nad ilością spożywanego jedzenia. Jest to korzystne również w kontekście zapobiegania otyłości;

reguluje cykle miesiączkowe – dzięki obecności kwasu foliowego i flawonoidów mniszek wspomaga pracę jajników i przywraca regularne miesiączki.

Mniszek lekarski w kosmetyce

Mniszek lekarski wykazuje pozytywny wpływ na ciało ludzkie nie tylko od wewnątrz, ale i od zewnątrz. Znajduje zastosowanie w codziennej pielęgnacji skóry. Dzięki przeciwzapalnym właściwościom daje dobre rezultaty w terapii trądziku. Działanie antyoksydacyjne sprawia, że skutecznie zwalcza wolne rodniki, niwelując ich szkodliwy wpływ na skórę. Produkty z mniszkiem lekarskim wygładzają i zmiękczają skórę, zapobiegając powstawaniu zmarszczek.

Mniszek lekarski jest też często wykorzystywany jako składnik kosmetyków do pielęgnacji włosów. Wzmacnia cebulki włosów, przyspiesza ich wzrost, a ponadto wspomaga regenerację skóry głowy. Sprawdza się w walce z problemami takimi jak przetłuszczanie się włosów czy łupież.