Pleśniawki w jamie ustnej występują zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Pierwsze objawy infekcji są widoczne nawet po kilku dniach od momentu, w którym wdało się zakażenie. Pleśniawki atakują wewnętrzną część jamy ustnej. Z wyglądu nalot przypomina zsiadłe mleko. Dowiedz się więcej na temat schorzenia, a także profilaktyki leczenia. Najważniejsze informacje na ten temat znajdziesz w naszym artykule!
Pleśniawki w jamie ustnej – co to jest? Podstawowe informacje
Pleśniawki w jamie ustnej to zakażenie grzybicze (drożdżakowe). Może się rozwijać w obszarze jamy ustnej, gardła, a także i innych częściach ciała. W kontekście jamy ustnej pleśniawki występują jako narośl, która wygląda jak wspomniane wcześniej zsiadłe mleko, czy twarożek. To białe, uniesione zmiany na języku i policzkach. Niestety, stan pleśniawek w jamie ustnej może szybko ulec zaognieniu i spowodować ból oraz zaczerwienienie ust.
Do przyczyn pleśniawek w jamie ustnej zalicza się przerost grzyba nazywanego Candida. Z kolei obok potocznego określenia, pleśniawki są też nazywane kandydozą ustno-gardłową. Warto wiedzieć, że zakażenie pleśniawkami jest z reguły drażniące, ale zazwyczaj nie stanowi dużego problemu u osób, u których organizm działa w prawidłowy sposób. Pleśniawki w jamie ustnej ustępują w ciągu kilku tygodni od momentu zastosowania leczenia przeciwgrzybiczego.
Czy pleśniawki w jamie ustnej są zaraźliwe?
Pleśniawki w jamie ustnej to infekcja, która może dotknąć każdą osobę. Wyróżnia się jednak grupy zwiększonego ryzyka. Są to niemowlęta poniżej 1 miesiąca życia, maluchy, seniorzy, a także osoby z osłabionym układem odpornościowych. U tych osób objawy pleśniawek w jamie ustnej są trudniejsze do opanowania i usunięcia. W wyjątkowych przypadkach, pleśniawki w przełyku to jedna z infekcji towarzysząca zakażeniu HIV/AIDS.
Należy też wiedzieć, że pleśniawki w jamie ustnej mogą być przenoszone. Zdrowe osoby są infekowane najczęściej za pośrednictwem pocałunków lub innych bliskich kontaktów międzyludzkich. Żeby uniknąć zakażenia, należy unikać kontaktu ze śliną, plwociną. Należy też pilnować utrzymywania higieny osobistej, często myjąc ręce i unikać bezpośredniego kontaktu z osobą, która ma pleśniawki w jamie ustnej.
Pleśniawki w jamie ustnej a karmienie piersią
Pleśniawki w jamie ustnej są problemem, z którym zmagają się matki karmiące swoje dzieci piersią. Ze względu na to, że niemowlęta są bardziej narażone na ryzyko infekcji, leczenie w niektórych przypadkach sprawia pewne dodatkowe trudności.
Dzieci mogą przekazać infekcję swoim matkom. Działa to również w drugą stronę. Pleśniawki w jamie ustnej niemowląt często prowadzą do bólu gardła, a w efekcie płaczu. Maluchy są też wtedy rozdrażnione w trakcie karmienia piersią. Pleśniawki są częste w przypadku matek zażywających antybiotyki. Wtedy infekcja rozwija się wokół piersi i sutków. Żeby zapobiec nawrotom infekcji zarówno matka, jak i dziecko powinny być leczone w tym samym czasie.
Co powoduje powstawanie pleśniawek w jamie ustnej?
U większości osób istnieje niewielka ilość grzybów Candida w środku jamy ustnej, przewodzie pokarmowym, a także na skórze. Zazwyczaj są one kontrolowane przez inne bakterie i mikroorganizmy, które naturalnie znajdują się w organizmie. Problem pojawia się w momencie, gdy proporcje są zakłócone.
Przyczyną braku balansu pomiędzy grzybami Candida a mikroorganizmami i bakteriami zapewniającymi równowagę, jest choroba lub stres. W takim przypadku grzyb Candida przestaje być kontrolowany i pojawiają się pleśniawki w jamie ustnej. Przyczyną może być też stosowanie konkretnych leków: kortykosteroidów, antybiotyków czy pigułek antykoncepcyjnych.
Objawy pleśniawek w jamie ustnej
Do objawów pleśniawek w jamie ustnej zaliczają się kremowobiałe, lekko uniesione zmiany. Pojawiają się najczęściej na języku lub wewnętrznej stronie policzków. Mogą też pojawiać się na podniebieniu, dziąsłach, migdałkach oraz tylnej ścianie gardła.
Mogą pojawić się również inne symptomy. Jest to, na przykład zaczerwienienie i bolesność wewnątrz i w kącikach ust, utrata zdolności odczuwania smaku czy wyczuwanie obcego obiektu w jamie ustnej. Do tego dochodzą niekiedy trudności w przełykaniu lub ból. W momencie, kiedy zakażenie rozprzestrzenia się poza przełyk, może też wystąpić gorączka.
Należy mieć na uwadze, że pleśniawki w jamie ustnej mogą rozprzestrzenić się na inne części ciała, takie jak na przykład płuca, wątroba czy skóra. Jednak najczęściej zdarza się to u osób z rakiem, wirusem HIV lub innymi schorzeniami, które mocno osłabiają układ odpornościowy.
Jak diagnozuje się pleśniawki w jamie ustnej?
Zazwyczaj lekarz jest w stanie od razu określić, że pojawiły się pleśniawki w jamie ustnej. Zanim postawi diagnozę, weryfikuje, czy wystąpiły charakterystyczne zmiany na ustach lub języku. Lekkie wyszczotkowanie zmian ujawnia zaczerwieniony, delikatny obszar, który może lekko krwawić. Pojawienie się pleśniawek w jamie ustnej może potwierdzić również badanie mikroskopowe.
Do zdiagnozowania pleśniawek w jamie ustnej może też być wykorzystana próbka posiewu z gardła, wymaz z jego tylnej części za pomocą sterylnej bawełny. Niekiedy przeprowadza się też endoskopię przełyku, żołądka i jelita cienkiego lub robi się zdjęcia rentgenowski przełyku.
Leczenie pleśniawek w jamie ustnej
Infekcja może być leczona za pośrednictwem leków przeciwgrzybiczych, na przykład nystatyny. Z reguły są dostępne w postaci tabletek, pastylek lub płynu. Leczenie trwa najczęściej przez okres od 10 do 14 dni. Zanim się je rozpocznie, warto skonsultować to najpierw z zaufanym lekarzem.
Do często wybieranych produktów zalicza się, na przykład Oktaseptal, który używa się w przypadku leczenia antyseptycznego w obrębie błon śluzowych i sąsiednich tkanek i dezynfekcji jamy ustnej. W walce z infekcją może pomóc również żel stanowiący bakteriostatyczny film z aktywnymi składnikami Cimmerin Plus, a także płyny ziołowe o szerokim działaniu, również odkażającym, na przykład Dentosept A.