Zachłystowe zapalenie płuc jest powodowane przypadkowym przenikaniem pokarmu lub innych niepożądanych substancji z jamy ustnej lub żołądka do drzewa oskrzelowego. Stan może być powodowany przez bakterie, które w standardowych warunkach rezydują w jamie ustnej i przewodach nosowych. Zachłystowe zapalenie płuc wywołują również nieinfekcyjne toksyny, które uszkadzają tkankę płucną. Czym dokładnie jest zachłystowe zapalenie płuc? Jak sobie z nim poradzić? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule!
Czym właściwie jest zachłystowe zapalenie płuc?
Zachłystowe zapalenie płuc to pojęcie funkcjonujące na równi z innymi określeniami choroby takimi jak zespół Mendelsona czy peptydowe zapalenie płuc. Odnoszą się do ostrego, chemicznego zapalenia płuc, które jest spowodowane aspiracją treści żołądkowej u pacjentów do drzewa oskrzelowego.
Zachłystowe zapalenie płuc rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie zdjęć rentgenowskich klatki piersiowej, ale dostępne są również inne sposoby na zdiagnozowanie schorzenia i przede wszystkim odróżnienie go od innego rodzaju zapalenia płuc.
Co jest przyczyną zachłystowego zapalenia płuc?
Można wymienić kilka przyczyn, które wpływają na zwiększone prawdopodobieństwo pojawienia się zachłystowego zapalenia płuc. Zespół Mendelsona może pojawiać się w przypadku osób, które miały znieczulenie ogólne lub zabiegi stomatologiczne, a także występuje u nich problem z kaszlem lub połykaniem.
Zachłystowe zapalenie płuc występuje częściej również w przypadku osób chorujących na Parkinsona lub stwardnienie rozsiane. Stanowi też większe zagrożenie dla tych, którzy mają uraz mózgu albo zaburzenia układu nerwowego. Zachłystowe zapalenie płuc może pojawić się u uzależnionych od alkoholu lub narkotyków.
Duże prawdopodobieństwo wystąpienia choroby dotyczy też grupy wiekowej powyżej 65 lat. Zauważa się, że zachłystowe zapalenie płuc to spory problem w domach opieki, gdzie przebywają osoby starsze. Dzieje się ze względu na to, że mają słaby układ odpornościowy ze względu na choroby towarzyszące.
Objawy – jak rozpoznać peptydowe zapalenie płuc?
Zespół Mendelsona objawia się w zasadniczo taki sam sposób, jak w przypadku pozostałych odmian zapalenia płuc. Niestety, jest to dodatkowe utrudnienie dla lekarzy, ponieważ czyni chorobę klinicznie trudną do odróżnienia.
Do objawów zachłystowego zapalenia płuc zalicza się ból w klatce piersiowej, duszność, a także świszczący oddech i gorączka. Symptomy choroby to również kaszel, niekiedy zawierający żółtą lub zielonkawą plwocinę, czyli mieszaninę śliny i śluzu.
Pozostałe symptomy choroby to zmęczenie, a także dysfagia – trudności w przełykaniu, obfite pocenie się, nieprzyjemny oddech i niebieskawy kolor skóry, który jest spowodowany niskim poziomem tlenu we krwi.
Niekiedy zachłystowe zapalenie płuc może być spowodowane ingerencją substancji toksycznej. W takim przypadku mogą pojawić się oparzenia jamy ustnej lub nosa, obrzęk języka lub gardła, a także chrypa, szybkie bicie serca oraz zmieniony stan psychiczny.
Rozpoznanie zachłystowego zapalenia płuc
Zachłystowe zapalenie płuc diagnozuje się na kilka sposobów. Specjaliści wykonują RTG klatki piersiowej lub tomografię komputerową CT. Badaniom jest też poddawana krew pacjenta, obejmuje to pełną morfologię. Oprócz tego lekarze sprawdzą plwocinę, czyli flegmę będącą mieszaniną śliny i śluzu, która powstaje w trakcie kaszlu.
Diagnozując zachłystowe zapalenie płuc, lekarze będą też wykonywać badanie połykania. Mogą również wykorzystać bronchoskopię. Za sprawą specjalistycznego sprzętu – bronchoskopu, lekarze są w stanie zajrzeć do wnętrza płuc i zebrać niezbędne do diagnozy informacje.
Jak leczyć zachłystowe zapalenie płuc?
W leczeniu wykorzystuje się antybiotyki powszechnie stosowane w przypadku aspiracyjnej odmiany choroby. Nawet w przypadku, gdy występuje przyczyna ma charakter neurologiczny lub chemiczny. Dzieje się tak ze względu na to, że dość często trudno jest wykluczyć infekcję bakteryjną jako pierwotną lub dodatkową przyczynę.
Zachłystowe zapalenie płuc jest leczone antybiotykami wyróżniającymi się szerokim spektrum działania, zwalczającymi wiele szczepów bakterii. Mogą obejmować klindamycynę, moksyfloksacynę, unasyn (ampicylina/sulbaktam), merrem (meropenem) i invanz (ertapenem).
Oprócz tego warto uzupełniać codzienną dietę w suplementy diety i leki wzmacniające odporność takie jak tran, czy beta glukan. W swojej apteczce należy też mieć podstawowe leki, które pomogą zredukować prawdopodobieństwo wystąpienia choroby, wspierające walkę organizmu ze stanami zapalnymi i wirusami.
Ile trwa leczenie zachłystowego zapalenia płuc?
Gdy antybiotyk został przepisany wstępnie, można go odstawić po minięciu okresu od trzech do czterech dni – w przypadku, gdy na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej nie ma śladów nacieków. Niezależnie od stopnia zaawansowania choroby, należy przyjmować antybiotyki zgodnie z zaleceniami, nie pomijając żadnej dawki, nawet jeśli objawy ustąpią.
Trzeba mieć na uwadze, że pominięcie dawek lub zbyt wczesne przerwanie kuracji pozwala na powstanie szczepów opornych na antybiotyki. W takim przypadku kolejne leczenie infekcji bakteryjnej antybiotykiem może okazać się w przyszłości znacznie trudniejsze.
Przy leczeniu zachłystowego zapalenia płuc używa się też środki opieki wspomagające, które obejmują mechaniczną wentylację z dodatkowym tlenem w celu wspomagania oddychania. Natomiast jeśli w płucach znajduje się płyn, to można wykonać zabieg nazywany toracentezą. Polega on na tym, że wprowadza się igłę przez ściankę klatki piersiowej po to, aby odprowadzić zalegający płyn z przestrzeni opłucnej.