Siarczan magnezu, znany również jako sól angielska, sól gorzka czy też sól Epsom to substancja popularna w medycynie i kosmetologii, a także w przemyśle i rolnictwie. Stanowi nieorganiczny związek chemiczny soli kwasu siarkowego oraz magnezu o wzorze chemicznym MgSO4. Jej nazwa wywodzi się od miejscowości Epsom w hrabstwie Surrey w Anglii, gdzie została odkryta w XVII wieku. Ma postać białych kryształków. Dobrze rozpuszcza się w wodzie i ma słono – gorzki smak. Sól gorzka jest przeznaczona zarówno do stosowania zewnętrznego jak i wewnętrznego. Posiada wiele właściwości odżywczych oraz prozdrowotnych, które korzystnie wpływają na nasze zdrowie, urodę i dobre samopoczucie. Wśród nich można między innymi wymienić działanie bakteriobójcze, przeciwgrzybicze czy też regenerujące. Jest to ściśle związane z obecnością dobroczynnych pierwiastków – siarki i magnezu. Na co stosuje się siarczan magnezu? Przyjrzyjmy się bliżej korzyścią płynącym ze stosowania soli gorzkiej.

Jak już wspomniano sól gorzka może być stosowana wewnętrznie i zewnętrznie. W zależności od drogi podania jej przeznaczenie i wpływ na nasze zdrowie może być różny.

Sól gorzka podana doustnie jako środek na zaparcia

Siedmiowodny siarczan magnezu jest stosowany wewnętrznie jako środek na zaparcia. Podany doustnie wykazuje działanie przeczyszczające. Mechanizm działania opiera się na zatrzymaniu wody w jelitach przez osmotycznie czynny siarczan magnezu i zmiękczeniu mas kałowych, co w dalszej konsekwencji ułatwia wypróżnienie. Produkt jest przeznaczony do krótkotrwałego stosowania. Wśród działań niepożądanych wymienia się głównie objawy ze strony przewodu pokarmowego – zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunkę oraz zaburzenia wodno – elektrolitowe. Magnez może też zaburzać wchłanianie i działanie niektórych leków, poprzez tworzenie trudnorozpuszczalnych związków. Zaleca się co najmniej 4 – godzinną przerwę w stosowaniu leków z siarczanem magnezu.

Sposób przygotowania roztworu siarczanu magnezu:

W szklance wody (250 ml) należy rozpuścić 2-3 łyżeczki (około 10-15 g substancji) i wypić. Roztwór stosuje się raz na dobę, a efekt przeczyszczający następuje po 3 – 12 godzinach.

Przeciwwskazaniami do stosowania soli gorzkiej w postaci doustnej są:

  • nadwrażliwość na substancję czynną,
  • hipermagnezemia,
  • niedrożność jelit,
  • niewydolność nerek,
  • blok przedsionkowo – komorowy,
  • niedociśnienie tętnicze,
  • nużliwość mięśni (myasthenia gravis),
  • ciąża,
  • karmienie piersią.

Sól gorzka podana dożylnie lub domięśniowo - leczenie niedoboru magnezu w hipomagnezemii

Siarczan magnezu jest stosowany dożylnie lub domięśniowo do wstrzykiwań/infuzji w postaci 20% roztworu. Może być stosowany u dzieci i dorosłych. Wśród głównych wskazań do podania soli gorzkiej drogą dożylną lub domięśniowo wymienia się częstoskurcz komorowy typu torsade de pointes, leczenie niedoboru magnezu w potwierdzonej hipomagnezemii (np. u dzieci z pierwotną wrodzoną hipomagnezemią, u dorosłych z zespołem złego wchłaniania po biegunce, przy alkoholizmie lub długotrwałym żywieniu pozajelitowym), zapobieganie i leczenie hipomagnezemii u pacjentów żywionych wyłącznie pozajelitowo, kontroli i zapobieganiu napadom w ciężkim stanie przedrzucawkowym, kontroli i zapobieganiu nawrotom napadów w rzucawce.

Działania niepożądane po podaniu dożylnym lub domięśniowym soli gorzkiej mogą obejmować:

  • zaburzenia metabolizmu i odżywiania,
  • zaburzenia oddechu,
  • nudności, wymioty,
  • senność,
  • niewyraźną mowę,
  • podwójne widzenie,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • zaczerwienienie skóry i niedociśnienie z powodu rozszerzenia naczyń obwodowych.

Objawem zatrucia siarczanem magnezu podanym dożylnie jest zanik tzw. odruchu kolanowego. Leku nie należy stosować w przypadku nadwrażliwości na magnez i jego sole, hipermagnezemii, ciężkich zaburzeń czynności nerek lub niewydolności nerek.

Należy zachować szczególną ostrożność stosując lek u osób przyjmujących leki zwiotczające mięśnie, nifedypinę, sole wapnia, glikozydy naparstnicy, antybiotyk aminoglikozydowe, barbiturany, leki narkotyczne i nasenne. Sól gorzka może wchodzić w interakcję z wymienionymi lekami. Nasila działanie leków wpływających na ośrodkowy układ nerwowy. Siarczan magnezu przyjmowany jednocześnie z glikozydami naparstnicy może powodować zaburzenia przewodnictwa w sercu.

Siarczan magnezu w kosmetyce - kąpiele, ciepłe okłady oraz płukanki

Sól gorzka znalazła także szerokie zastosowanie w kosmetyce. Szczególnie popularne zdają się być kąpiele o wielu różnorodnych działaniach. Siarczan magnezu można również stosować w postaci ciepłych okładów oraz płukanek, które poprawiają kondycję skóry, włosów, paznokci. Przemywanie skóry tłustej, ze skłonnością do łojotoku, trądzikowej, ma działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, ściągające oraz przyspiesza gojenie drobnych ran, zadrapań.  Zastosowany jako płukanka do włosów siarczan magnezu poprawi ich wygląd. Może być również stosowany w walce z łupieżem oraz łojotokiem. Ze względu na działanie przeciwzapalne, kąpiel z dodatkiem siarczanu magnezu łagodzi bóle reumatyczne i związane z zapaleniem stawów, bóle kostno – stawowe. Kąpiele mają również działanie relaksujące. Przynoszą ulgę w stanach wzmożonego stresu oraz przemęczenia, ułatwiają zasypianie. Duża zawartość magnezu działa uspokajająco na układ nerwowy, regeneruje organizm po wysiłku fizycznym, ponieważ zawarte w niej mikroelementy – magnez, siarka, niwelują zmęczenie, rozluźniają mięśnie i przynoszą ulgę, odprężenie. Siarka zawarta w soli gorzkiej działa bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo i oczyszcza organizm z toksycznych metali ciężkich. Obserwuje się także działanie przeciwzapalne, zmniejsza siniaki, obrzęki. Kąpiel w roztworze siarczanu magnezu wpływa też na pracę układu krążenia – wspomaga obniżenie ciśnienia i pracę serca. Co daje moczenie nóg w roztworze siarczanu magnezu? Siarczan magnezu stosowany na skórę ma działanie zmiękczające zrogowaciały naskórek, paznokcie i świetnie sprawdza się u osób borykającymi się z  modzelami i stwardniałą, pękającą skórą na piętach. Siarczan magnezu dodawany jest do wielu kosmetyków, szczególnie tych przeznaczonych dla skóry trądzikowej i ze skłonnościami do łojotoku. Szampony z dodatkiem siarczanu magnezu oczyszczają skórę głowy i włosy. Regeneruje stawy i pomaga pozbyć się uczucia ciężkich nóg.

Stosowanie:

Kąpiel solankową warto przygotować tuż przed snem, z uwagi na właściwości kojące, odprężające i ułatwiające zasypianie. Następnie do wanny z ciepłą wodą należy wsypać około dwóch pełnych szklanek soli gorzkiej. Zaleca się kąpiel przez 15-20 minut, nie używając mydła i innych środków przeznaczonych do mycia i kąpieli. Po wyjściu z wody nie powinno się wycierać skóry ręcznikiem przez około 30 minut, co przedłuża wchłanianie mikroelementów o korzystnym działaniu na nasze zdrowie i urodę. Jak często można się kąpać w soli Epsom? Zaleca się 3 kąpiele w tygodniu.

Podsumowując, sól gorzka, znana również pod nazwą siarczan magnezu czy sól angielska, to popularny, niedrogi i łatwo dostępny środek, który można nabyć w aptece ogólnodostępnej. Siarczan magnezu może być stosowany zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie. Ma wielokierunkowe działanie, które może przynieść wiele korzyści dla naszego zdrowia, samopoczucia oraz urody.