Po pierwsze – układ odpornościowy.

Układ odpornościowy jest skomplikowaną siecią komórek, tkanek i organów, które współpracują
ze sobą w celu ochrony organizmu przed infekcją. Dzięki niemu może on skutecznie bronić się przed ryzykiem zachorowania. W jego skład wchodzą m.in. narządy limfatyczne, naczynia chłonne, komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych, przeciwciała, cytokiny itp. Ich reakcja jest szybka
i często wystarczająca, by odeprzeć atak niepożądanego intruza.

Cały proces rozpoczyna się od identyfikacji, a kończy likwidacją niepożądanych patogenów. Układ odpornościowy musi zatem posiadać umiejętność rozróżniania zdrowych komórek i tkanek organizmu (self), od tych szkodliwych (non-self). Wykrywanie ich jest skomplikowane, gdyż dzięki ewolucji potrafią one przystosowywać się, zmieniając swoje zachowanie i metabolizm.

Prawidłowe funkcjonowanie układu zawdzięczamy ścisłej współpracy mechanizmów odporności wrodzonej (nieswoistej) i nabytej (swoistej). Odporność wrodzona stanowi pierwszą linię obrony i chroni nas przed przedostaniem się patogenów do organizmu. Kształtuje się w momencie narodzin i podlega ewolucji w ciągu naszego życia, ale niestety jej mechanizmy nie zawsze są skuteczne. Odporność nabytą otrzymujemy z kolei podczas naturalnego kontaktu z patogenem (czyli po prostu chorując) lub w wyniku podania szczepionki czy surowicy odpornościowej. Posiada ona swoistą pamięć, która aktywuje się w efekcie uprzedniego kontaktu z czynnikami chorobotwórczymi, np. bakteriami czy wirusami.

Warto wiedzieć, że istotny wpływ na poziom odporności naszego organizmu mają zarówno czynniki indywidualne (uwarunkowania genetyczne – odporność wrodzona, wiek, płeć, ogólny stan zdrowia), jak i środowiskowe (stres, przepracowanie, brak snu, mała aktywność fizyczna, brak odpowiednej higieny osobistej, nadużywanie niektórych leków np. antybiotyków czy sterydów, używki, itp.).

Po drugie – zbilansowana dieta i prawidłowa mikrobiota jelitowa.

W sterowaniu funkcjami układu odpornościowego ważną rolę odgrywają bakterie i inne mikroorganizmy obecne w jelicie grubym człowieka (tzw. mikrobiota jelitowa). Obecność dużej ilości dobroczynnych bakterii – mikroorganizmów probiotycznych wpływa pozytywnie na wiele funkcji zarówno w jelicie, jak i całym organizmie. Okazuje się, że źle zbilansowana dieta, uboga w mikro i makroskładniki może osłabiać nasz organizm w walce z infekcją. Potwierdzono, że u osób dorosłych bakterie probiotyczne wzmacniają m.in. odpowiedź immunologiczną organizmu po szczepieniu przeciwko sezonowej grypie. W kontekście trwającej pandemii podejrzewa się, że cięższy przebieg infekcji SARS Cov-2 mógł być również związany z zaburzeniami mikrobioty jelitowej.

Najczęściej zaburzony skład mikrobioty jelitowej (dysbioza) występuje u osób, które spożywają głównie produkty pochodzenia zwierzęcego i odwrotnie korzystny skład mikrobioty jelitowej mają osoby sięgające po produkty roślinne, w tym regularnie spożywające żywność prebiotyczną (np. cebulę, czosnek, rośliny strączkowe, pełnoziarniste produkty zbożowe z owsa lub pszenicy) oraz żywność fermentowaną zawierającą bakterie fermentacji mlekowej (np. jogurt, kefir, mleko acidofilne, kiszone warzywa). Należy jednak pamiętać, że na skład mikrobioty mają również wpływ takie czynniki jak antybiotykoterpia, nawracające biegunki czy zdiagnozowany zespół jelita drażliwego, których skutkiem może być „wyjałowienie organizmu”.

Zawsze, a u progu sezonu infekcyjnego szczególnie, warto dbać o odpowiednią dietę, która jest ważna dla budowania odporności. Jej właściwe zbilansowanie pozwala dostarczyć organizmowi odpowiednią ilości energii, makroskładników, witamin i składników mineralnych i jest bardzo cennym wsparciem dla układu odpornościowego.

 

Po trzecie – probiotyki, prebiotyki i inne substancje korzystne dla zdrowia jelit.

Probiotyki wspomagają prawidłowe funkcjonowanie mikroflory jelitowej, która stanowi istotną barierę biologiczną układu odpornościowego. Zaburzenia składu mikroflory jelitowej mogą doprowadzić do przerostu bakterii patogennych, których obecność skutkuje naruszeniem barier biologicznych układu odpornościowego, co przekłada się na zwiększone ryzyko infekcji. Występuje ono gównie u osób, które w wyniku przebytej lub aktualnej choroby mają problem z jelitami. Każdy, kto zakończył kurację antybiotykową, zmaga się z zespołem jelita drażliwego, cierpi na bóle brzucha, zaparcia i biegunki, powinien zwrócić szczególną uwagę na skuteczną suplementację probiotyczną.

Suplementy probiotyczne mogą ograniczyć ryzyko wystąpienia ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, poprzez regulację produkcji cytokin i przeciwciał wzmacniają zarówno odporność wrodzoną, jak i nabytą. Obserwacje przeprowadzone przez naukowców w ostatnim roku wskazują na możliwy związek pomiędzy zaburzeniem równowagi mikroflory jelitowej, a występowaniem COVID-19. Osoby z tą chorobą mają najprawdopodobniej mniejszą liczbę szczepów Lactobacillus oraz Bifidobacterium w porównaniu z osobami zdrowymi.

Dieta bogata w produkty probiotyczne, czyli kiszonki, jogurty z żywymi kulturami bakterii, kefiry itp. może pozytywnie wpłynąć na różnorodność i liczebność bakterii jelitowych, które poprzez produkcję przeciwdrobnoustrojowych metabolitów mogą przyczynić się do wzmocnienia odporności. Dobrym i wygodnym rozwiązaniem jest także suplementacja gotowymi preparatami zawierającymi probiotyki i prebiotyki, a więc substancje, które wspomagają namnażanie się dobroczynnych bakterii w jelicie cienkim – określa się je mianem synbiotyków.

Przy wyborze konkretnego suplementu probiotycznego warto wziąć pod uwagę technologię zastosowaną przy produkcji preparatu. Ma ona znaczenie dla ilości aktywnych mikroorganizmów w pojedynczej dawce i przeżywalności dobroczynnych bakterii, co wpływa z kolei na ich zdolność kolonizacji w jelicie. Przykładem nowoczesnego suplementu diety, który zawiera aż miliard bakterii z pięciu szczepów w każdej kapsułce, jest dostępny w aptekach preparat Tributron. Innowacyjny proces wytwarzania Tributronu, w którym zastosowano technologię krioprotekcji chroni bakterie probiotyczne przed stresem mechanicznym i termicznym podczas produkcji i przechowywania suplementu, a także przed działaniem soku żołądkowego i żółci po przyjęciu kapsułki. Dzięki temu odpowiednia liczba żywych bakterii może dotrzeć do jelita i korzystnie wpłynąć na optymalizację składu mikrobioty.

W utrzymaniu różnorodności mikroflory jelitowej pomaga również obecność błonnika pokarmowego w codziennej diecie. Błonnik pobudza perystaltykę jelit, co prowadzi do częstszych i regularniejszych wypróżnień, a w konsekwencji zapobiega zaparciom i bólom brzucha przywracając komfort funkcjonowania i jak się okazuje zwiększając odporność wrodzoną oraz adaptacyjną.

W wyniku badań i wprowadzania innowacji technologicznych w ostatnich latach pojawiły się nowoczesne preparaty, które kompleksowo wspomagają prawidłowe funkcjonowanie jelit i mikroflory jelitowej, dostarczając jednocześnie zarówno wspomniane probiotyki i prebiotyki, a także kwas masłowy.

W przypadku suplementacji kwasu masłowego istotnym zagadnieniem jest dostarczenie go do jelita w postaci nierozłożonej, ponieważ jest on związkiem nietrwałym chemicznie. Dzięki nowoczesnej technologii mikrootoczkowania kwasu masłowego, tzn. chronienia w matrycy lipidowej, proces uwalniania kwasu masłowego odbywa się dopiero w pożądanym miejscu docelowym, a więc w jelicie cienkim – na całej jego długości – oraz w jelicie grubym. Z mikrogranulki uwalniane są kolejne partie kwasu masłowego. Ta zaawansowana technologia zapewniająca trwałość i właściwe uwalnianie zawartości kapsułki została zastosowana właśnie w suplemencie diety Tributron. Preparat ten może być przydatny szczególnie osobom z nadmierną wrażliwością jelit, stosujących dietę lekkostrawną i ubogą w błonnik, a także wszystkich, którzy chcą zadbać o właściwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego.

Stosowanie właściwie zbilansowanej diety, zawierającej oprócz witamin, mikro i makro-elementów także bakterie probiotyczne może pomóc we wsparciu właściwego funkcjonowania jelit i utrzymania dobrego stanu zdrowia całego organizmu. Odpowiednia dieta sprzyja rozwojowi korzystnej mikroflory jelitowej i wpływa na jej funkcje, a w ten sposób reguluje mechanizmy odpornościowe. Dzięki nowoczesnym i wygodnym w stosowaniu preparatom farmaceutycznym o kompleksowym składzie, takim jak suplement diety Tributron możemy zadbać o równowagę mikroflory jelitowej i optymalną odporność także w trakcie sezonu infekcyjnego.