Wrzody żołądka – jak powstają, czym je leczyć?

Autor: mgr farm. Natalia Kowalewska 

Wrzody żołądka pojawiają się w sytuacji, gdy kwas żołądkowy zaczyna wyżerać ochronną wyściółkę organu. W takich okolicznościach, ze względu na oddziaływanie kwasu, powstają i otwierają się wrzody. Mogą następnie krwawić i powodować ból brzucha. Są jednym z rodzajów choroby wrzodowej. Na szczęście istnieją powszechnie stosowane sposoby na jej leczenie. Co jeszcze warto wiedzieć o wrzodach żołądka? Jak z nimi walczyć? Dowiesz się od nas!

Czym właściwie są wrzody żołądka?

Wrzody żołądka kojarzone są z otwartym bólem, rozwijającym się w wyściółce organu. Mogą pojawić się też w dwunastnicy. To pierwsza część jelita cienkiego. Przyczyną ich powstawania jest przewaga czynników agresji nad czynnikami obrony.

Do pierwszej grupy zalicza się m.in.: kwas solny, pepsyna, zakażenie Helicobacter pylori, leki NLPZ, a także palenie papierosów. Z kolei w drugiej znajduje się produkowany śluz, wydzielane dwuwęglany, śluzówkowy przepływ krwi, synteza prostaglandyn, a także czynniki wzrostu.

Wrzody żołądka pojawiają się w okolicznościach, kiedy ochronna wyściółka śluzowa w żołądku i dwunastnicy ulega erozji i pozwala kwasom żołądkowym oraz enzymom trawiennym na zjedzenie ścian wcześniej wspomnianego żołądka oraz dwunastnicy.

Efekt to otwarte wrzody, które są stale podrażniane przez kwas. Brak leczenia może powodować poważne komplikacje takie jak, na przykład krwawienie wewnętrzne. Do nagłych przypadków medycznych zaliczają się sytuacje, kiedy dziura powstaje na całej długości.

Co powoduje wrzody żołądka?

Można wskazać dwie główne przyczyny powstawania wrzodów żołądka. Pierwszą z nich jest Helicobacter pylori. To powszechna infekcja bakteryjna, która może dotyczyć nawet połowy ludzi na całym świecie. Żyje przede wszystkim w żołądku, ale u większości osób nie powoduje problemów. Dzieje się tak ze względu na prawidłowo działający, mocny układ odpornościowych, który stopuje negatywne działanie bakterii.

Zakażenie Helicobacter pylori

Wrzody żołądka powodowane bakterią są realnym zagrożeniem u osób, które mają przerost H. pylori. Niekontrolowanie się rozmnażają, wnikając w wyściółkę żołądka i powodują przewlekły stan zapalny, a także chorobę wrzodową. Zakażenie Helicobacter pylori dotyczy w ok. 60% wrzodów dwunastnicy i 40% wrzodów żołądka.

Nadużywanie ibuprofenu, naproksenu i aspiryny

Powodem choroby wrzodowej mogą też być leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), a dokładnie ich nadużywanie. Do tej kategorii zaliczają się preparaty dostępne bez recepty takie jak leki przeciwbólowe: ibuprofen, naproksen oraz aspiryna.

Leki z grupy NLPZ podrażniają wyściółkę żołądka, a także stopują wytwarzanie substancji chemicznych chroniących i naprawiających wspomnianą ściółkę organu. Prawdopodobnie nawet ponad 50% chorób wrzodowych jest spowodowanych właśnie nadużywaniem leków z grupy NLPZ.

Rzadsze przyczyny choroby wrzodowej

Czynnikiem, który występuje rzadziej w kontekście choroby wrzodowej, jest zespół Zollingera-Ellisona. To nieczęsto pojawiający się stan, który powoduje, że żołądek produkuje zbyt dużo kwasu.

Inną przyczyną może być silny stres fizjologiczny. Poważne choroby, oparzenia i urazy mogą być powodem pojawienia się wrzodów stresowych w żołądku. Dzieje się tak ze względu na to, że stres fizjologiczny zmienia równowagę PH organizmu i podnosi produkcję kwasu żołądkowego. Trzeba też wspomnieć o tym, że ta odmiana wrzodów rozwija się bardzo szybko w odpowiedzi na stres, co jest przeciwieństwem do standardowych, stopniowo pojawiających się stadiów choroby wrzodowej.

Leczenie wrzodów żołądka – jak przebiega?

Wrzody żołądka mogą się zagoić, jeśli odetnie się im dostęp do czynników, które je wywołały. Zazwyczaj stosuje się do tego leki, które działają na niepowikłane wrzody żołądka za sprawą kombinacji medykamentów zmniejszających produkcję kwasu żołądkowego, a także wzmacniające powłokę i ochronę wrzodów podczas gojenia.

Leki na wrzody żołądkowe likwidują również wszelkie zakażenia bakteryjne, zaangażowane w pojawienie się niepożądanych transformacji. Do często wybieranych produktów do walki z wrzodami żołądka zaliczają się:

• leki zobojętniające dostępne bez recepty;
• środki cytoprotekcyjne: sukralfat i mizoprostol;
• antybiotyki: etracyklina, metronidazol, klarytromycyna i amoksycylina;
• blokery receptorów histaminowych: famotydyna, cymetydyna i nizatydyna;
• inhibitory: esomeprazol, dekslansoprazol, lansoprazol, omeprazol, pantoprazol i rabeprazol;
• podsalicylan bizmutu: najczęściej jest to Pepto-Bismol, który zawiera substancję czynną subsalicylan i chroni wrzód przed kwasem żołądkowym.
   

Do często wybieranych leków na wrzody żołądka zaliczają się również preparaty w płynie, na przykład Avilin. Żeby uniknąć choroby, warto też zwrócić uwagę na leki i suplementy diety do leczenia wrzodów żołądka. Przydadzą się zarówno w działaniach prewencyjnych jak i podczas pojawienia się choroby. Wśród produktów o takiej charakterystyce znajdują się m.in.: Anesteloc i Rostil.

Wrzody żołądka – jakie są objawy?

Co ciekawe, nie wszystkie wrzody żołądka sygnalizują swoją obecność. Jednak te, które dają o sobie znać, objawiają się symptomami takimi jak uczuciem „palenia” w brzuchu czy wzdęciami. Do objawów zalicza się również niestrawność, przede wszystkim podczas spożywania tłustych pokarmów, a także nudności i wymioty.

Do klasycznych objawów choroby wrzodowej zalicza się ból brzucha oraz niestrawność. W pierwszym przypadku czuć charakterystyczne pieczenie czy tarcie w żołądku – dokładnie w okolicy pomiędzy mostkiem a pępkiem.

W takiej sytuacji może on ulec tymczasowej poprawie po zjedzeniu lub wypiciu napoju albo zażyciu leku zobojętniającego kwas żołądkowy. Przybierze też na silne pomiędzy posiłkami, a także w nocy w momencie, gdy kwas żołądkowy gromadzi się bez jedzenia do strawienia. Niekiedy objawem wrzodów żołądka jest też całkowity brak apetytu.